Τα Πατήσια και το ιππήλατο τραμ

    Αν ζούσατε γύρω στα 1880, για να πάτε από την Ομόνοια στα Πατήσια, θα παίρνατε το ιππήλατο τραμ (ένα βαγόνι τρένου, το οποίο έσερναν τρία άλογα), θα πληρώνατε μία δεκάρα της δραχμής (το μέσο εργατικό μεροκάματο ήταν, περίπου, 3 δραχμές) και θα χρειαζόσασταν, περίπου, 45΄ για να διανύσετε μία απόσταση 4,5 χιλιομέτρων (για να μη διαμαρτύρεστε ότι χάνετε την ώρα σας μέσα στην κίνηση. Τότε, θα τη χάνατε στην αργοπορία). 

    Τα ιππήλατα τραμ μπήκαν στη ζωή των Αθηναίων το 1882. Η κατασκευή τους ήταν ιδιαίτερα ελαφριά, διέθεταν 16-20 θέσεις και τα έσερναν τρία άλογα μικρά και νευρώδη, Μικρασιατικής προέλευσης. Τα άλογα των τραμ, ζούσαν από 3-5 χρόνια, αντί των 15, λόγω των κακουχιών. 

  Σαφέστατα, το ιππήλατο τραμ δεν ήταν μία ελληνική επινόηση, αλλά το πρώτο παγκόσμιο επίτευγμα της μαζικής μεταφοράς. Το πρώτο ιππήλατο τραμ παρουσιάστηκε το 1832, στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης.

   Στην αρχή της οδού Πατησίων (ή, επισήμως, της 28ης Οκτωβρίου) θα αντικρίζατε τα πανέμορφα αρχοντικά σπίτια της Αθήνας. Οι πρώτοι πολεοδόμοι φιλοδοξούσαν να καταστήσουν την Πατησίων ως «τα Ηλύσια Πεδία των Αθηνών».

   Στα αρχικά σχέδια το πλάτος της οδού είχε τριπλάσια διάσταση για να μοιάζει με Champs Elysees , αλλά, τελικά, περιορίστηκε, λόγω των ισχνών οικονομικών δυνατοτήτων. Παρέμεινε, πάντως, ο μεγαλύτερος, σε μήκος, δρόμος της πόλης.

  Λίγο πιο κάτω (μετά τη διασταύρωση με τη λεωφ. Αλεξάνδρας), ίσως, να αγανακτούσατε (!;) στη θέα των πατσατζίδικων, όπως  και ο δημοσιογράφος Ειρηναίος Ασώπιος, 1825 -1905, (Αττικόν Ημερολόγιον, 1889) : 

  «Η λεωφόρος Πατησίων είναι τα Ηλύσια Πεδία των Αθηνών…ολίγα, όμως, βήματα περαιτέρω αναιδώς εκτίθενται εις πώλησιν σκόρδα, κρόμμυα και λάχανα. Ένθεν και ένθεν των Ηλυσίων Πεδίων πρατήρια ακροκωλίων διεθφών ή επί το ευληπτότερον πατσατζίδικα»

    και ο Ασώπιος καταλήγει με την ανασφάλεια και το σύνδρομο κατωτερότητας που διέκριναν, τότε, τους περισσότερους Έλληνες: «είναι αφέλεια να πιστεύουμε ότι θα γίνουμε Ευρωπαίοι με αυτά τα χάλια»

   Τα Άνω Πατήσια (αυτά, μόνο, προσδιόριζαν τότε ως Πατήσια) βρίσκονταν οι εξοχικές ταβέρνες της εποχής. Η περιοχή ήταν καταπράσινη, γι αυτό και μέχρι το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο ονομαζόταν «Παραδείσια».

   Το όνομα Πατήσια, ίσως, οφείλεται στον Αρχαίο Δήμο των Αθηνών Βατής. Στην στοά του Αττάλου υπάρχει σε επιγραφή ο επιρρηματικός τύπος «Βατήσι». 

   Ο Δημ. Καμπούρογλου, όμως, υποστηρίζει ότι τα Πατήσια οφείλουν το όνομα τους στον Τούρκο γαιοκτήμονα Πατής – αγά, ο οποίος είχε πολλά κτήματα στην περιοχή.

Γιώργος Δαμιανός (περιοδικό exodos)

Κάτι παρόμοιο στο blog :

Τα βάσανα των αμαξάδων στην παλιά Αθήνα
Οι αμαξάδες, οι χωματόδρομοι και οι βόλτες στις εξοχές !
Αναμνήσεις ενός αμαξά
Αναμνήσεις από την Κηφισιά: Οι γραφικοί αμαξάδες !

ΚΑΜΕΛΙΑ

Ο κινηματογράφος Καμέλια στο τέρμα Πατησίων φωτογραφημένος την περίοδο της Κατοχής.
(φωτογραφία Κώστα Παράσχου)

cinefilip.gr

Προσφυγικός συνοικισμός Ποδονίφτη στη Ν. Φιλαδέλφεια. Μερική άποψη των σπιτιών. Γυναίκες και νεαρά παιδιά στον δρόμο. Διακρίνεται η πινακίδα με την ονομασία «Οδός Ρόδων». Συλλογή Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ. Πηγή: www.lifo.gr

Προσφυγικός συνοικισμός Ποδονίφτη στη Ν. Φιλαδέλφεια. Μερική άποψη των σπιτιών. Γυναίκες και νεαρά παιδιά στον δρόμο. Διακρίνεται η πινακίδα με την ονομασία «Οδός Ρόδων». Συλλογή Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ. Προσφυγικός συνοικισμός Ποδονίφτη στη Ν. Φιλαδέλφεια. Μερική άποψη των σπιτιών. Γυναίκες και νεαρά παιδιά στον δρόμο. Διακρίνεται η πινακίδα με την ονομασία «Οδός Ρόδων». Συλλογή Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ. Πηγή: www.lifo.gr

Προσφυγικός συνοικισμός Ποδονίφτη στη Ν. Φιλαδέλφεια. Μερική άποψη των σπιτιών. Γυναίκες και νεαρά παιδιά στον δρόμο. Διακρίνεται η πινακίδα με την ονομασία «Οδός Ρόδων». Συλλογή Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ. Προσφυγικός συνοικισμός Ποδονίφτη στη Ν. Φιλαδέλφεια. Μερική άποψη των σπιτιών. Γυναίκες και νεαρά παιδιά στον δρόμο. Διακρίνεται η πινακίδα με την ονομασία «Οδός Ρόδων». Συλλογή Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ. Πηγή: www.lifo.gr

Προσφυγικός συνοικισμός Ποδονίφτη στη Ν. Φιλαδέλφεια. Μερική άποψη των σπιτιών. Γυναίκες και νεαρά παιδιά στον δρόμο. Διακρίνεται η πινακίδα με την ονομασία «Οδός Ρόδων». Συλλογή Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ. Προσφυγικός συνοικισμός Ποδονίφτη στη Ν. Φιλαδέλφεια. Μερική άποψη των σπιτιών. Γυναίκες και νεαρά παιδιά στον δρόμο. Διακρίνεται η πινακίδα με την ονομασία «Οδός Ρόδων». Συλλογή Πέτρου Πουλίδη, Αρχείο ΕΡΤ. Πηγή: www.lifo.gr

ΚΑΘ’ ΟΔΟΝ ΣΤΗ ΝΕΑ ΙΩΝΊΑ

Σ' ένα τέταρτο της ώρας, ο επιβάτης του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου βρίσκεται στο σταθμό της Νέας Ιωνίας, που είναι το κέντρο της πόλης. Με το λεωφορείο που έχει αφετηρία την οδό Στουρνάρη κοντά στο Πολυτεχνείο, όπως είναι φυσικό, ο χρόνος διάρκειας της διαδρομής επιμηκύνεται, γι' αυτό όσοι εξυπηρετούνται με το τρένο το προτιμούν.
Το παίρνουμε από τον κεντρικό σταθμό της Ομόνοιας και προχωρούμε χωρίς εμπόδια στον προορισμό μας. Το βαγόνι είναι σχεδόν πάντα γεμάτο με ανθρώπους λογιών λογιών, που τίποτα δεν τους εμποδίζει, εθνικότητα, ήθη, θρησκεία, να συνταξιδεύουν φιλικά διακείμενοι ο ένας προς τον άλλο. Βέβαια, κάποτε μέσα από τούτο το ανθρώπινο χαρμάνι ακούγεται κάποιος να λέει ότι χάθηκε το πορτοφόλι του και ...να φωτογραφίζει τους αλλοδαπούς για το πάθημά του. Ως ένα βαθμό δεν έχει άδικο, όμως έχουμε και τους δικούς μας επιδέξιους πορτοφολάδες! Με τα φώτα αναμμένα βγαίνει από το τούνελ ο συρμός και το φως της μέρας είναι μια ανακούφιση για το επιβατικό κοινό. Στους επόμενους σταθμούς ως τα Κάτω Πατήσια, οι πιο πολλοί που κατεβαίνουν είναι ξένοι με πλεονάζοντες τους Αλβανούς, αλλά και οι έγχρωμοι δεν είναι λιγοστοί. Οι ξένες παροικίες αυξάνουν και πληθύνονται. Τα Κάτω Πατήσια της αστικής κοινωνίας, όπως και η Κυψέλη παλιά, που για τον μεροκαματιάρη δεν υπήρχε πρόσβαση, έχουν ...αλωθεί από φτωχούς μετανάστες! Στον Αγιο Ελευθέριο και τα Ανω Πατήσια οι ξένοι λιγοστεύουν. Η ...άρια φυλή υπερτερεί!
Στους ...Ποδαράδες

Τέρμα Πατησίων, εδώ σταματά ο κεντρικός δρόμος, που φέρνει την ονομασία της πασίγνωστης συνοικίας. Στο σωματείο αυτό, που οι παλιοί Αθηναίοι ονόμαζαν Αλυσίδα, κατέβαιναν υποχρεωτικά οι πρώτοι κάτοικοι της Νέας Ιωνίας που δούλευαν στο κέντρο και ποδαρόδρομο πήγαιναν στους Ποδαράδες, καθώς έτσι λεγόταν ο προσφυγικός συνοικισμός τους, που οικοδομήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 για να στεγάσει τα θύματα του ξεριζωμού της Μικρασιατικής Καταστροφής.
Η ονομασία Ποδαράδες δεν πιστεύω να προήλθε από την ταλαιπωρία των προσφύγων που περπατούσαν χιλιόμετρα για να πάνε στη δουλιά τους, υπάρχει και η εκδοχή ότι η περιοχή αυτή ονομάστηκε έτσι στην αρχαιότητα επειδή οι κάτοικοί της ...ένιπταν τα πόδια στους στον ποταμό Ποδονίφτη, του οποίου το όνομα έφερε η Νέα Φιλαδέλφεια πριν μετονομαστεί! Αντε τώρα να βρεις την αλήθεια!
Του Ποδαράδες τους γνώρισα σε πολύ μικρή ηλικία, καθώς οι γονείς μου είχαν συγγενείς στο συνοικισμό και νιώθανε την επιθυμία να τους βλέπουν τακτικά. Το ίδιο κι εκείνοι, παρά τις δυσκολίες της συγκοινωνίας κατέβαιναν τακτικά στην Κοκκινιά και γινόταν του Κουτρούλη το πανηγύρι με τα εξαδελφάκια μου.
Η εξάλειψη της γειτονιάς
Αυτά σε ό,τι αφορά τον παλιό καλό καιρό. Σήμερα ο συνοικισμός δε διακρίνεται πουθενά. Σπάνια θα συναντήσει ο επισκέπτης κάποιο απομεινάρι του. Τα σπιτάκια της «αποκατάστασης», όλα ομοιόμορφα κεραμιδοσκέπαστα, με βασικά υλικά κατασκευής την πέτρα, την ξυλεία, το κεραμίδι, έχουν κατεδαφιστεί και στη θέση τους υψώνονται τα τσιμεντένια κλουβιά της απομόνωσης και της εξάλειψης της γειτονιάς. Η συνοικία ενωμένη ολόγυρα με τις άλλες δεν παρουσιάζει τίποτα το ξεχωριστό, μόνον οι ονομασίες των πόλεων διαφέρουν. Εκείνο που εντυπωσιάζει στην περιοχή είναι τα μισογκρεμισμένα εργοστάσια, όπως του Μποδοσάκη και άλλα που έπαψαν να λειτουργούν από ετών, με αποτέλεσμα τα παραγωγικά χέρια να βρίσκονται σε αδράνεια και το σαράκι της ανεργίας να ροκανίζει ψυχές. Αυτά σε μια πόλη που έσφυζε από ζωή και κίνηση και στην αγορά της δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έρχονταν να κάνουν τα ψώνια τους από γειτονικές συνοικίες, μα και μακρινές.
Το ρέμα του Ποδονίφτη, όπως ήταν το 1994
Κάποια από τα τεράστια εγκαταλειμμένα κλωστοϋφαντουργεία, βαμβακουργεία, εριουργεία και ό,τι άλλο σχετίζεται με την ύφανση, μέσα στα οποία πλήθος υφαντριών, κυρίως, κέρδιζαν το μεροκάματο του μόχθου, ανακαινίζονται και μεταμορφώνονται σε ελκυστικά σούπερ μάρκετ, όπου ο καταναλωτής βρίσκει τα πάντα από καρφιτσοθήκη μέχρι ...φασολάδα! Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τα μικρομάγαζα να βάζουν λουκέτο, και είναι τόσο πολλά. Στα απέραντα πολυκαταστήματα, κάποιοι χασομέρηδες ηλικιωμένοι πηγαίνουν, παίρνουν κατιτί και κάνουν έναν περίπατο, περνώντας την ώρα τους περιδιαβαίνοντας στους διαδρόμους και απολαμβάνοντας, οπτικά, της ψυχής τους τ' αγαθά!
Η Νέα Ιωνία που περιτριγυριζόταν από πευκοδασύλλια, μια φορά κι έναν καιρό, σήμερα δεν μπορεί να υπερηφανεύεται για το πράσινό της. Να υπερηφανευτεί για το πλήθος των γιωταχί της, ναι! Είναι τόσα πολλά, που οι κάτοχοί τους δυσκολεύονται να βρουν μια πατημασιά γης να τα παρατήσουν. Πάλι καλά, θα πει κανείς σε σχέση με άλλες συνοικίες της Αθήνας, όπου η κατάσταση είναι εξωφρενική! Δίνονται μάχες για μια θέση παρκαρίσματος!
Αυτά εν ολίγοις από τον άλλοτε προσφυγικό συνοικισμό, που στέγασε τους καταπονημένους ομοεθνείς που ρίζωσαν και πρόκοψαν με την εργατικότητά τους στον τόπο αυτό στους πρώην Ποδαράδες!

Και περπατούσαν ως το τέρμα Πατησίων για να πάρουν λεωφορείο. Εδώ είναι το τέρμα και της δικής μας λειψής περιήγησης στη Νέα Ιωνία.
Χάθηκαν οι παλιές οι γειτονιές...

Σήμερα, τα αυτοκίνητα και οι πολυκατοικίες έχουν πνίξει την περιοχή και τους κατοίκους της

Βαγγέλης ΜΗΝΙΩΤΗΣ
7/5/2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Πατήσια (Ιστορική αναδρομή στην Αθήνα μας)

Posted by olympiada στο Μαρτίου 22, 2014

Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

Με την πυκνή τους βλάστηση, τους ευωδιαστούς κήπους τους μέχρι να

επέλθει η αστικοποίηση, τις ωραίες ταβέρνες τους, τους καλωσυνάτους κατοίκους, αλλά και τις άλλες φυσικές ομορφιές και το χρώμα τους, αποτελούν μια απο τις ωραίες περιοχές της Αθήνας τα Πατήσια. Κατά παράδοση κατοικήθηκαν απο μεσοαστικά στρώματα και αποτελούν χαρακτηριστική έκφραση της ύστερης αστικοποίησης του αττικού τοπίου. Έως και το τέλος του 19-ου αιώνα, τα Πατήσια εθεωρούντο παραθεριστική συνοικία των Αθηνών, με μεγάλες αγροτικές εκτάσεις και καλλιέργειες. Έσφυζαν απο πράσινο και βλάστηση με κατάφορτους κήπους, όπως εξάλλου και οι άλλες αγροτοπαραθεριστικές συνοικίες των Αθηνών, ο Βοτανικός, η Κολοκυνθού κ.α. Σε ότι αφορά την ονοματοδοσία της περιοχής υπάρχουν πολλές εκδοχές για το ονομά της. Κατά μια εκδοχή λοιπόν το όνομα πιθανόν προέκυψε απο την αρχαίο Δήμο Βατής-Βατήσι, ο οποίος και αποτυπώνεται σε επιγραφή στην στοά του Αττάλου. Κατά μια άλλη εκδοχή το όνομα επήλθε απο την παρουσία στην περιοχή τούρκου μεγαλοκτηματία του Πατίς-αγά. Και επομένως με παράφραση προέκυψε το Πατήσια. Σύμφωνα με τον σπουδαίο αθηναιογράφο Δ. Σουρμελή, αρχικά η συνοικία αποκαλούνταν «Κήποι» και μεθύστερα «Παραδείσια». Αλλά με την έλευση του Μωάμεθ του Πορθητή στην Αθήνα, κατελήφθησαν οι «Κήποι» και έκτοτε αποκαλούνταν Πατήσια, απο το επίθετο «Πατισάχ» που σημαίνει «μεγάλος κύριος». Απο τα Πατήσια διήρχετο ο Ποδονίφτης, στις όχθες του οποίου υπήρχε πολύ μεγάλη και πλούσια σε χλωρίδα βλάστηση. Ένεκα της φυσικής τους ομορφιάς και του πρασίνου που κυριαρχούσε σε αυτά, τα Πατήσια αποτελούσαν επίζηλο εκδρομικό προορισμό. Σ΄αυτά εξάλλου υπήρχε πληθώρα κέντρων, όπως καφενείων, ταβερνών και αναψυκτηρίων, στα οποία μπορούσαν οι επισκέπτες να ξεκουραστούν και να αναταθούν στην φύση. Ενώ στην γέφυρα του Ποδονίφτη είχαν τοποθετηθεί παγκάκια, για να ξεκουράζονται οι εκδρομείς. Οι αργίες και οι σχόλες στην Αθήνα, ήταν μέρες γιορτής για τα Πατήσια, στις οποίες όλοι οι Αθηναίοι άδραχναν την ευκαιρία να τα επισκεφθούν, για να ξεκουραστούν απο την καθημερινότητά τους, αλλά και για να αγοράσουν άνθη, φρούτα και καλωπιστικά φυτά, απο τους αγρότες της περιοχής. Ονομαστά υπήρξαν και τα πατησιώτικα τριαντάφυλλα. Καταγράφεται μάλιστα και το εξής ιστορικό γεγονός. Στα 1892 και μέσα στον προεκλογικό πυρετό της εποχής – πάντα οι εκλογές είχαν ξεχωριστό ηθικό και κοινωνικό βάρος για τον λαό της Αθήνας – οι Πατησιώτες πρόσφεραν εις ένδειξη αγάπης και πολιτικής στήριξης στον αγώνα του, πέντε χιλιάδες τριαντάφυλλα !!! στον μεγάλο μας πολιτικό μεταρρυθμιστή και πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη. Πρός το τέλος του 19-ου αιώνα και με την αναθεώρηση του σχεδίου της πόλεως των Αθηνών που έλαβε χώρα, τα Πατήσια προσέλαβαν χαρακτήρα προαστίου της πόλης, διιστάμενο σε δυο επιμέρους συνοικίες τα Κάτω Πατήσια και τα Άνω Πατήσια. Αποτελώντας πόλο έλξης για κατοίκηση, αλλά και για εμπορική δραστηριότητα, διαρκώς σώρευαν πολύ κόσμο και προϊόντος του χρόνου άρχισε η ταχεία αστικοποίησή τους. Γεγονός που αλλοτρίωσε την φυσική ομορφιά τους, ενώ περιόρισε δραστικά τους κήπους και τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις τους.Την θέση των πολυφρόντιστων και πανέμορφων περιβολιών που ευωδίαζαν και έβγαζαν απο τα χώματά τους τα πιο ωραία αγροτικά προϊόντα, πήραν τώρα κατοικίες, και καταστήματα. Το μέρος απο το οποίο διήρχετο ο Ποδονίφτης, προσέλαβε το όνομα «Ποδονίφτης», απο το αντίστοιχο όνομα οικονομικά επιφανούς μεγαλεμπόρου, που ζούσε στην περιοχή και είχε εμπορικό κατάστημα στην Παλαιά Αγορά της Αθήνας. Όμως και αθλητικές δραστηριότητες ελάμβαναν χώρα στην περιοχή του Ποδονίφτη, δοθέντος του ελεύθερου χώρου που διέθετε, αλλά και του προσφερόμενου φυσικού τοπίου. Έτσι το 1902 διενεργήθηκαν ιππικοί αγώνες, που αποτέλεσαν βαρυσήμαντο κοινωνικό γεγονός των Αθηνών. Ακόμα στα ελεύθερα γήπεδα του Ποδονίφτη συνέρρευσαν κατά κύμματα, πολλοί απο τους τραγικούς πρόσφυγες, μετά την μικρασιατική τραγωδία, δημιουργώντας έναν μεγάλο προσφυγικό συνοικισμό. Ο οποίος προοδευτικά μετεξελίχθηκε, στη γνωστή μας περιοχή της Νέας Φιλαδελφείας. Κεντρική Βιβλιογραφία «Αθήνα» των Θ. Γιοχάλα, Τ. Καφετζάκη, εκδόσεις «Εστία» 2013. Στην φωτογραφία η γέφυρα στο σταθμό του ηλεκτρικού στα Άνω Πατήσια. Απο κάτω η οδός Χαλκίδος προέκταση της Πατησίων, που οδηγεί στη Νέα Φιλαδέλφεια και τη Νέα Χαλκιδόνα. Το παρόν κείμενο είναι απόσπασμα απο το υπο έκδοση σε λίγες ημέρες βιβλίο μου «ΑΘΗΝΑ, ζαφειρόπετρα…», που επιχειρεί μια πανοραμική κάτοψη στην κοινωνική και πολιτισμική ταυτότητα της Αθήνας μας, περιλαμβάνοντας στο Α΄ μέρος του και τα βιογραφικά όλων των διατελεσάντων Δημάρχων της Αθήνας απο το 1830 μέχρι σήμερα.

*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.

Γεροντας Κλεόπας:Ο καρκίνος οφείλεται στην λαθεμένη εικόνα που έχουμε για το Θεό

• Από  http://misha.pblogs.gr/

Πάτερ Κλεόπα, εδώ καθημερινά καταφθάνουν άνθρωποι απ΄όλο τον κόσμο για να σας δούν. Ποιες είναι οι εμπειρίες κι οι εντυπώσεις σας

-To ότι εμείς οι Χριστιανοί έχουμε μέσα μας μπερδέψει τα πράγματα. Αν κι είμαστε βαφτισμένοι, ωστόσο συχνά δεν ξέρουμε τι πιστεύουμε.Με πόνο και θλίψη βλέπω καθημερινά ότι εμείς οι άνθρωποι έχουμε φτιάξει για τον Θεό μια εικόνα περίεργη κι απαράδεκτη. Μια εικόνα που δεν συμβιβάζεται με τα Ευαγγέλια και τα βιβλία τα ιερά που τον Θεό τον προσδιορίζουν ως άβυσσο ευσπλαχνίας και αγάπης.Σχεδόν το 99% όσων έρχονται εδώ φαντάζονται τον Θεό σαν ένα ανώτερο όν που επιφυλάσσει στον άνθρωπο μόνο θυμούς, οργές, ποινές αλλά σπάνια καλωσύνες.

Εγώ δεν είμαι γιατρός αλλά τσοπάνος, πιστεύω όμως πως η αιτία του καρκίνου εκεί βρίσκεται: στη λαθεμένη εικόνα που ο άνθρωπος έφτιαξε μέσα του για τον Θεό.

-Δηλαδή αν εμείς οι άνθρωποι μετασχηματίσουμε την αντίληψη που έχουμε σήμερα για τον θεό, αν αλλάξουμε την εικόνα που φτιάξαμε μέσα μας για τον Δημιουργό, τότε βρέθηκε το φάρμακο και θεραπεύτηκε ο καρκίνος

- Ναι .Τον καρκίνο τον δημιουργούν οι τύψεις, τα άγχη και οι φοβίες, οι ανησυχίες και οι αποστασίες , οι αμφιβολίες, οι θλίψεις κι οι στενοχώριες.Ο καρκίνος μπήκε στον άνθρωπο γιατί ο άνθρωπος δεν άφησε μέσα του χωρο για να μπεί ο Θεός.Αν νοιώσεις μέσα στις φλέβες σου τον Θεό, τότε ηρέμησες.
Αυτό ειναι το φάρμακο τού καρκίνου.
Αρκει να πιστέψει πως είναι πλασμένος απ τον Θεό με αγάπη κι ότι ο Θεός έχει για τον καθένα μας ένα σχέδιο.Άαραγε ποιος ξέρει τι σχέση να έχουν οι ανθρώπινες πτώσεις μ΄αυτό το σχέδιο του Θεού...Άλλωστε μη ξεχνάμε , όλοι μας είμαστε παραβάτες κι εγκληματίες , αφού δεν υπάρχει άνθρωπος που να τηρεί στ΄αλήθεια τούς όρους τού Νόμου.Αν ο πόρνος, ο μοιχός, ο εγκληματίας πιστέψει και πεί στον Θεό «Θεέ μου, Συ που μ΄έφτιαξες μ΄ένα τόσο φτηνό υλικό.Κάνε με τούτο να το χωνέψω», το πρόβλημα λύθηκε.

Ο άνθρωπος ο αμαρτωλός θα συνειδητοποιήσει ότι είναι πάροικος πάνω στη γη κι ότι γι αλλού είναι ο προορισμός του.
Τό άσχημο είναι ότι δεν μάθαμε να δεχόμαστε τον εαυτό μας έτσι όπως ακριβώς είναι, και το χειρότερο ότι δεν συνηθίσαμε αυτό τον αμαρτωλό εατό να τον διατηρούμε σε επαφή με τον Ουρανό.

Γι αυτό και ο καρκίνος θερίζει
Από το βιβλίο του Τάσου Μιχαλά «Η Ορθοδοξία στη χώρα τού Τσαουσέσκου» εκδ.Επτάλοφος , Αθήνα 1982 

Δημήτριος Νατσιός, Μετά τις παρελάσεις και σχολεία της... υπερηφάνειας;

Μετά τις παρελάσεις και σχολεία της... υπερηφάνειας;

Γράφει ο Δημήτριος Νατσιός, Δάσκαλος

«Μην αμελήσετε!

Πάρτε μαζί σας νερό.

Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία»

Μιχ. Κατσαρός, «Καρά Σαδδουκαίων»

Μάθαμε, επιτέλους, ποιος είναι «φωτισμένος δάσκαλος». Σύμφωνα με τον κ. Κουράκη όσοι δάσκαλοι διδάσκουν την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι φωτισμένοι. Ελθών εις Μακεδονίαν, για να παραστεί στην παρέλαση των υπερηδέως υπερηφάνων, σε σχετική εκδήλωση που διοργάνωσε φιλοϋπερήφανη συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ, πέραν των άλλων πεφωτισμένων λόγων του, δήλωσε ότι «οφείλουμε να εφαρμόσουμε την αγωγή στην εκπαίδευση πάνω στη διαφορετικότητα» διότι, «η διαφορετικότητα είναι πλούτος, τα παιδιά στα σχολεία δεν πρέπει να αισθάνονται συστολή και φόβο».

Όσοι, δηλαδή, πιστεύουμε ότι δεν ξυπνάει ο Έλληνας, δεν λυτρώνεται από τον λήθαργο, αν δεν του θυμίσεις και δείξεις ποιες είναι οι ρίζες του, από πού κρατάει η φύτρα του και αν δεν του δώσει να γευτεί από τους αθάνατους καρπούς του μοναδικού στον κόσμο γενεαλογικού του δέντρου είμαστε... αφώτιστοι. Όσοι πρεσβεύουμε ότι «αν είναι να προκόψουμε σα λαός, δεν θα μπορέσουμε να το κατορθώσουμε μακριά από την πίστη μας και τη γλώσσα μας» και ότι «μονάχα μέσα από αυτά τα δύο μπορεί να φυτρώσει κάτι αληθινό» είμαστε σκοταδιστές.

(Οι εντός εισαγωγικών φράσεις είναι από το βιβλίο του Ζήσιμου Λορεντζάτου «για το Σολωμό»).

Είναι σίγουρα, θα ‘ρθεί η ώρα, που όσοι δάσκαλοι επιμένουμε να διδάσκουμε τον... σκοταδισμό της Πονεμένης Ρωμηοσύνης και να αρνούμαστε τα δηλητηριώδη «φώτα» της διαφορετικότητας, θα βρεθούμε ενώπιον του διλήμματος: ή υπακούς ή απολύεσαι. Με άλλα λόγια, ίσως δεν είναι πολύ μακριά ο χρόνος, όπου θα κληθούμε οι δάσκαλοι, που πιστεύουμε στο Χριστό και θεωρούμε την πατρίδα μας τζιβαϊρικό πολυτίμητο, να απαντήσουμε στην ερώτηση του Κυρίου προς τους αποστόλους:

«Δύνασθε πιείν το ποτήριον ο εγώ μέλλω πίνειν». Τότε θα φανεί ποιοί είναι οι αληθινοί φίλοι Του, αυτοί που θα απαντήσουν στους εντός των τειχών γενίτσαρους όπως απάντησε ο ήρωας Κυριάκος Μάτσης, αητός υψιπέτης της ΕΟΚΑ κι αυτός, στον κραταιό στρατάρχης της Βρεττανικής Αυτοκρατορίας, Χάρτινγκ: «ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα, αλλά περί αρετής». (Μισό εκατομμύριο λίρες, ποσό τεράστιο, του πρόσφεραν για να προδώσει τον αγώνα. Είναι δυνατόν να δεχτεί τέτοιες προστυχιές άνθρωπος που έλεγε «τότε μόνον θα γίνει αυτό, όταν πτώματα τα κορμιά μας τα πατήσουν». Στο Δίκωμο, το Νοέμβριο του 1958, αγγλικά πτώματα «πάτησαν» το ηρωικό κορμί του).

Βεβαίως, ο κ. Κουράκης, πριν γίνει υπουργός μελετούσε και άλλα καινά (ή κενά) για την Εκπαίδευση. Τον Οκτώβριο του 2013 υποστήριζε την κατάργηση των παρελάσεων και την αντικατάστασή τους από «δράσεις». Το 2012, τον Νοέμβριο, σε άρθρο του στην «Αυγή» μιλούσε για χωρισμό Εκκλησίας-Κράτους, για μετατροπή του μαθήματος των θρησκευτικών σε θρησκειολογία, για την κατάργηση του υποχρεωτικού εκκλησιασμού των μαθητών (στην πράξη έχει καταργηθεί λόγω αδιαφορίας των δασκάλων), την κατάργηση της πρωινής προσευχής στα σχολεία, την αφαίρεση των εικόνων του Χριστού από τις σχολικές αίθουσες.

Θυμόμαστε και την πρότασή του, στο συνέδριο που οργάνωσε το ΑΠΘ με θέμα «Εκκλησία και αριστερά», τον Ιανουάριο του 2013 για επιβολή φόρου, υπέρ της Εκκλησίας, στους πολίτες που δηλώνουν Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Με λίγα λόγια είχε όλα τα τυπικά προσόντα και τα «προοδευτικά»... μόρια για να γίνει υπουργός Παιδείας. Και έγινε.

Τώρα, όντας η πατρίδα στο χείλος του γκρεμού, εισηγείται να πάμε ένα βήμα μπροστά: να διδάσκεται στα σχολεία η ομοφυλοφιλία. (Ο σύγχρονος στύλος της Ορθοδοξίας, μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ, σε πρόσφατη επιστολή του-12 Ιουνίου 2015- στην Ι.Κ. του Αγίου Όρους, τόνιζε μεταξύ άλλων και τα εξής: «Η δημόσια προβολή της ομοφυλοφιλίας, εκτός του ότι προσβάλλει την δημοσία αιδώ και την θρησκευτική μας συνείδηση, στέλνει προς τους νέους μηνύματα ανώμαλης σεξουαλικής συμπεριφοράς και αποτελεί τορπίλη στα θεμέλια της ελληνικής οικογένειας και της κοινωνίας με το οξύ δημογραφικό πρόβλημα, αλλά και αιτία ψυχοπαθολογικών διαταραχών στα παιδιά, που θα ανατραφούν από ομοφυλοφιλικά ζεύγη, όπως θα επιδιωχθεί στο επόμενο στάδιο»). Για να γίνει και αυτό δουλεύουν πυρετωδώς τα παιδαγωγικά τμήματα. Γνωρίζουν οι ποικιλώνυμοι νεοταξίτες ότι τα πάντα κρίνονται από την προσωπικότητα του δασκάλου. («Σχολείο ίσον δάσκαλος». Παλαμάς).

Δάσκαλος με ρωμαίικο φρόνημα, κάνει τον σταυρό του, κλείνει την πόρτα της αίθουσας και φροντίζει, διακριτικά, «να διδάσκει στα παιδιά τον φόβο του Θεού». (Του αγίου Παϊσίου του Αγιορείτη τα τελευταία λόγια). Τα τελευταία χρόνια, από τις παιδαγωγικές σχολές εξέρχονται εκπαιδευτικοί μπουκωμένοι από τα ξυλοκέρατα της απιστίας και αφιλοπατρίας. Η πλειονότητα των καθηγητών τους είναι... κουρακόπαιδα, άνθρωποι που ετοιμάζουν την γενιά των εκπαιδευτικών που «θα σακατέψει» τα παιδιά. «Τώρα θα σακατευτούν πολλά παιδιά, αλλά και ο Καλός Θεός θα κρίνη ανάλογα. Θα εξετάσει σε τι κατάσταση θα ήταν, αν δεν τα επηρέαζαν και δεν τους έκαναν κακό. Όμως εμείς χρειάζεται να κάνουμε πολλή προσευχή για τα καημένα τα παιδιά, ώστε να επέμβη ο Θεός να τα βοηθήση και να μη σακατευτούν, αλλά να είναι υγιέστατα πνευματικά και να αποκτήσουν αρετές» έλεγε ο άγιος Παϊσιος. (Λόγοι Α’, «με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο. Εκδ. Ιερόν Ησυχαστήριον» Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», Σουρωτή Θεσσαλονίκης, σελ. 297).

Ήδη στα σχολεία υπάρχει αυτή η διάσταση. Οι νεώτεροι, παιδιά της παραλυμένης δεκαετίας του ’80, του χαβαλέ, των καταλήψεων, της ήσσονος προσπάθειας, είναι οι δάσκαλοι των... δράσεων. Η Παιδεία γι’ αυτούς είναι περίπου διασκέδαση. (Ο Πλάτων έλεγε «τέρπειν και διδάσκειν», όμως κάποιοι σταματούν στο «τέρπειν». Και επειδή «ηδύ το μηδέν πράττειν» τα παιδιά τους συμπαθούν. Επαναλάμβάνω δεν φταίνε οι δάσκαλοι. Οι προοδευμένοι καθηγητές τους, τους σακατεύουν και αυτούς). Εμείς, οι παλαιότεροι, οι παραδοσιακοί, οι εθνοκεντρικοί, θεωρούμαστε ξεπερασμένοι, συντηρητικοί, οπισθοδρομικοί. Μετά από δέκα χρόνια, όταν θα έχουν συνταξιοδοτηθεί (;) και οι τελευταίοι ...σκοταδιστές και στα σχολεία θα κυριαρχούν οι... φωτισμένοι του Κουράκη, τότε θα εισέλθουν αμαχητί από πόρτες και ολάνοιχτα παράθυρα όλες οι «διαφορετικότητες». Οι, προς το παρόν, ονειροφαντασίες του κ. Κουράκη θα πραγματοποιηθούν και μάλιστα θα βαφτιστούν μεταρρύθμιση, σπουδαία και τρανή, και το ζαλισμένο κοπάδι, ο ελληνόφωνος πληθυσμός, θα χαίρεται και θα καμαρώνει. Γι’ αυτό, λέω και ξαναλέω, να οργανώσει η Εκκλησία, όσοι Επίσκοποι συμμερίζονται την αγωνία, «φροντιστήρια ηθικής, χριστιανικής και εθνικής αγωγής»-λόγια του Καποδίστρια- για νέους και αδιόριστους δασκάλους και δασκάλες. Σ’ αυτά θα μορφωθεί μία γενιά δασκάλων «διακεκριμένων επί φιλοθρησκεία και έρωτι προς την εθνικήν γλώσσαν και φιλολογίαν» όπως και πάλι ο Κυβερνήτης μας κανοναρχεί. Αλλιώς «θα είναι δυσοίωνο το μέλλον της Ελλάδος και η διακυβέρνησίς της αδύνατη».

Θυμήθηκα, κλείνοντας, κάτι από τον τόπο μου, το Μοσχοχώρι Πιερίας. Στις ονομαστικές γιορτές ευχόμαστε «να χαίρεσαι το όνομά σου». Κι αυτό γιατί την περίοδο της Τουρκοκρατίας πολλοί αλλαξοπιστούσαν, έχαναν το όνομά τους. Εύχομαι να μην χάσουμε το όνομά μας μ’ αυτά που έρχονται. Το όνομά μας: Έλληνες, Χριστιανοί Ορθόδοξοι.

ΑΚΤΙΝΕΣ

Η προφητεία του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού που προκαλεί δέος: “Το χρέος της Ελλάδος θα…”

Ιδού οι συγκεκριμένες προφητείες του για το Ελληνικό «Χρέος»:
α. «Θα σας ρίξουν παρά πολύ• θα σας ζητήσουν να τον πάρουν πίσω, αλλά ΔΕΝ θα μπορέσουν»! (σ.σ. παράς είναι το χρήμα)

β. «Θα σας επιβάλουν μεγάλο και δυσβάστακτο φόρο, αλλά ΔΕΝ θα προφθάσουν»!

Καί αναφέρει επίσης σχετικά..
γ. «Θα βάλουν φόρο στις κότες και στα παράθυρα»!
δ. «Θα ζητήσουν να σας πάρουν και στρατιώτες. ΔΕΝ θα προφθάσουν όμως»! ΝΑΙ, χάρη στην Πρόνοια του Θεού, ΔΕΝ θα προφθάσουν!...
Μην ανησυχείτε για αυτό το «χρέος» λοιπόν, αλλά κοιτάξτε μονάχα το ένα και αληθινό ΧΡΕΟΣ που έχουμε στον Χριστό,
την Παναγιά και τους Αγίους μας που δεν σταματούν να πρεσβεύουν και την Πατρίδα μας!
Οι σκοτεινές δυνάμεις, πάνε να καταπιούν την Ορθόδοξη Ελλάδα μας και... ήδη πανηγυρίζουν την μεγάλη επιτυχία τους… Μα ΔΕΝ θα προφθάσουν…
Θα κοιμηθούμε χρεωμένοι και θα ξυπνήσουμε λευτερωμένοι… Θα κοιμηθούμε μικρό κράτος και θα ξυπνήσουμε και πάλι Αυτοκρατορία!»

 

 sociologyalert.

Μία Γερόντισσα απο την Αττική μίλησε για τα γεγονότα που θα συμβούν στην...

ΝΟΙΑΖΟΜΑΙ - ΠΑΪΣΙΟΣ ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΗ!

I AM MACEDONIAN - discover the truth

Ο ΠΑΠΑ-ΓΙΑΝΝΗΣ

Ο Παπά –Γιάννης από τας Σέρρας , ο απλός και ταπεινός…

Ο ολιγογράμματος και πράος , ο ησύχιος και σοφός κατά Θεόν…

Πενήντα τρία ολόκληρα χρόνια διακόνησε , συμπόνεσε , παρηγόρησε , έκλαψε μετά κλαιόντων και χάρηκε με τις χαρές κάθε αδελφού του –συγχωριανού του , στον τόπο των γονιών και των παππούδων του, τον βουνήσιο τον ελατοστολισμένο που δεν τον αποχωρίστηκε σχεδόν ποτέ του …Ακόμα και στα βαθιά γεράματα όταν του λεγαν τα παιδιά του να τον πάρουν έστω για λίγο καιρό να ξεχειμωνιάσει στην μεγάλη την πρωτεύουσα εκείνος τους απαντούσε:

Και να λείψω την Κυριακή από την Εκκλησία μου ; Και μόνο κτητικότητα δεν φανέρωνε εκείνο του μου , με όλη του την στοργή και την έννοια για τον λατρευτό του οίκο , που τον φρόντισε και τον παρέδωσε στολίδι ουράνιο στον νέο εφημέριο που ήρθε και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στο χωρίο τους…

Να αγαπάς τον Κύριο και την Εκκλησία μας! του είπε μόνο και σώπασε συγκινημένος εκείνη την πρώτη και τελευταία Κυριακή που λειτούργησαν μαζί…

Δεν θέλησε να μπλέκεται στα πόδια του… Μόνο μια γωνιά στο ιερό , απέναντι από την Αγία πρόθεση ήθελε , να κάθεται εκεί με κλειστά τα μάτια και να νιώθει τα θροΐσματα τα Αγγελικά , να οσφραίνεται τις ευωδίες που ανέβαιναν στον Θόλο του κόσμου … Τον καρτέραγαν οι επίτροποι , όρθρου βαθέος να αργοσύρει τα βήματά του ως το δεξί κλίτος , να ασπαστεί τον Αρχηγό Μιχαήλ το ταξιαρχούδι του και έπειτα από λίγο να κλίνει ευλαβικά τον γέρικο κορμό του στην Τράπεζα , το μνημείο το κενό της Αναστάσεως …

-Παπά –Γιάννη την ευχούλα σου !

Περνούσαν όλοι μετά την απόλυση από κοντά του και με αυτά τα ανυπόκριτα λόγια του έδιναν τα πολυτίμητα βραβεία της καρδιάς τους , ευχαριστώντας τον για όλα αυτά που τους έδειξε όχι με τα λόγια του μα με την ζωή του την παραδομένη στο θέλημα του εν υψίστοις Πατρός…

Την ημέρα της κοίμησής του όλοι το ίδιο του είπαν δίνοντάς του τον τελευταίο ασπασμό στα χέρια του , που ευλογώντας αγκάλιαζαν το ασημωμένο ευαγγέλιο…

-Παπά –Γιάννη την ευχούλα σου !

Τρείς μέρες πέρασαν…Τρείς μέρες που όλο το χωριό προσευχόταν όπως τους είχε διδάξει ο παππούλης τους…

Δεν ξέχασαν ότι εκείνος δεν άφησε κανέναν λησμονημένο …Αμέτρητα σαρανταλείτουργα για ψυχούλες , και μνημόσυνο ατελεύτητο…

Ειδικά στις πρώτες σαράντα μέρες …Βοήθεια λαχταράνε ! Έτσι τους έλεγε… Μην τους ξεχνάμε ποτέ ! Έχουν μεγάλο αγώνα ! Από εμάς περιμένουν ! Έτσι και εκείνοι του ανταπόδιδαν το ελάχιστο από όλα αυτά που δίχως αντάλλαγμα και βαρυγκόμια τους χάρισε σε όλη του την Χριστοφόρα ζωή…

Στο τριμέρι του γέμισε και πάλι η Εκκλησιά ! Και έπειτα όλοι πάνω απ το μνήμα του… σε ένα μακρύ τρισάγιο που μοιαζε με νεκρώσιμη !

Στο σπίτι σιωπηλές η Άννα και η Γεωργία οι γειτόνισσες , ετοίμαζαν τους καφέδες και το κέρασμα για όλους . Ο Γιαννάκης το μικρότερο παπαδογγόνι ήταν μαζί τους…

Κοιμόταν το πρωί και τον άφησαν πίσω να μην τον ξυπνήσουν… Τριγύριζε και κείνος και αναρωτιόταν που πήγαν όλοι …

-Στην εκκλησία στον παππού πήγαν του είπαν …Όπου να ναι θα ρθουν …

-Και μένα γιατί δεν με πήραν μαζί ; παραπονέθηκε ψευτοκαλαίγοντας εκείνος …

Αφού έχει ήλιο σήμερα , δεν βρέχει ..Και αφού ο παππούς πέθανε ! Τον είδα που κοιμόταν στην Εκκλησία !

Καλά –καλά του είπαν μέσα στη φούρια τους οι γυναίκες …Γιαννάκη για πήγαινε κάτω να δεις ποιος χτυπάει χαρά μου …Μήπως άρχισαν να έρχονται !

Κατέβηκε ο μικρούλης την σκάλα και κοντοστάθηκε πριν την πόρτα …

-Παππούλη !!! Τι κάνεις εσύ εδώ ; Δεν πέθανες ;

-Γιαννάκη μου να έχεις την ευχή μου !

-Δεν πέθανες παππού; Ρώτησε ξανά ο μικρός με την μακάρια αθωότητά του… με την παιδική του αφέλεια …Αφού σε είδα προχθές !

Γιατί στάζουν παππού τα ρούχα σου; … Λιακάδα έχει σήμερα! δεν βρέχει …Σε κατάβρεξε κανείς ;

Τα ράσα του παπα-Γιάννη , το καλιμαύχι του , το πετραχήλι του , τα γένια του , το πρόσωπό του, έσταζαν συνέχεια…

Στα πόδια του μια μικρή λιμνούλα άρχισε να σχηματίζεται …

-Δεν είναι νερό αυτό παιδάκι μου ! Είναι ιδρώτας !

Πες σε όλους παιδί μου τώρα που θα ρθουν , πως τους ευχαριστώ πάρα πολύ ! Τώρα λυτρώθηκα , τώρα γλίτωσα μετά από τρείς ολόκληρες μέρες που τυραννήθηκα !

Ιδρώτας είναι παιδί μου από την αγωνία μου , μήπως και δεν τα καταφέρει η ψυχή μου να ανέβει ! Σας ευχαριστώ πολύ ! Να το πεις σε όλους αυτό !

Σαν φως που έσβησε χάθηκε από μπροστά του ..

Ο Γιάννης το παπαδογγόνι , έξι χρονώ τότε , μεγάλος άντρας σήμερα δεν ξέχασε ποτέ…

Όλους εκείνους που έσκυψαν στην λιμνούλα της αγωνίας και έφεραν έπειτα το δάχτυλό τους στο στόμα (…) Γεύτηκαν την αλμύρα της καρτερίας του Παραδείσου….

κατανόησαν τον αγώνα του χωρισμού της ψυχής εκ του σώματος,
ήλπισαν με άληστο τρόπο στην αληθινή ζωή…

Θυμάται ακόμη τους περισσότερους που τότε μονολογούσαν:

-Αν δυσκολεύτηκε και ο Παππούλης μας , τότε πόσο πολύ πρέπει να προσπαθήσουμε εμείς!

Πόσο πρέπει να αγωνιστούμε από εδώ …

Παπά –Γιάννη πρέσβευε υπέρ ημών !

πηγή

ΟΔΟΣ ΕΝΔΥΜΙΩΝΟΣ ΣΤΗΝ ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΠΡΟΜΠΟΝΑ ΤΗΝ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1980

Ομιλία στην Αγρυπνία του Γενεθλίου του Προδρόμου

Γέροντας Παρθένιος: Μέσα από την προσευχή οι νέοι θα καταλάβουν κάτι το οποίο δεν γνώριζαν!(ΒΙΝΤΕΟ)

Πατησίων και ίσια για τα Πατήσια

Είναι ο δρόμος που έχει «την δική του ιστορία». Από την εξοχική οδό μέχρι την σημερική πολύβουη λεωφόρο. ΤαΠατήσια και η οδηγούμενη σε αυτά οδός Πατησίων είναι γεμάτα ενδιαφέρουσες ιστορίες.  

Γιατί όμως Πατήσια; Οι απόψεις για την προέλευση του ονόματος είναι μπερδεμένες και μέχρι σήμερα δεν έχει διατυπωθεί καμία επίσημη εκδοχή.

Ο Καμπούρογλου αναφερόμενος στην παραδοξότητα του ονόματος πιστεύει ότι τα Πατήσια προήλθαν από το βυζαντινό «Παραδείσια». Η σχετική αφθονία νερού που υπήρχε στην περιοχή λόγω των ρεμάτων που κατέβαιναν από τον Υμηττό έκανε το μέρος ιδανικό για την ανάπτυξη κήπων «παραδεισένιων». Με τον ερχομό των Τούρκων στην Αθήνα πιθανόν να υπήρχε παραφθορά του ονόματος (δεν μπορούσε να λεχθεί από τους Οθωμανούς) και έτσι από παραδείσια μετατράπηκε σε Πατήσια.

Μια παράδοση αναφέρει ότι κατά την τουρκοκρατία λέγονταν Αγά-Πατήσια. Αυτό προήλθε από ένα ανέκδοτο περιστατικό. Όταν ο τούρκος Αγάς που αρέσκονταν στο πιοτό τρικλίζοντας διαρκώς, καταδίωκε τα παιδιά της περιοχής, εκείνα με την σειρά τους  του έλεγαν περιπαικτικά «Αγά …πάτα ίσια!».

Βέβαια, αρχικά τα Πατήσια είχαν μικρότερη έκταση από τη σημερινή. Κάτι που ενισχύει την άποψη ότι προήλθα από τον ιδιοκτήτη των εκεί κτημάτων, την οικογένεια Πατίχα ή τον τούρκοΠατις Αγά.

Περισσότερο πιθανή θεωρείται η άποψη του Κ. Μπίρη. Ότι το τοπωνύμιο προέκυψε από το όνομα του αρχαίου δήμου Βάτης και συγκεκριμένα από τον επιρρηματικό τύπο Βατήσι. Η θέση του αρχαίου δήμου τοποθετείται στην περιοχή των σημερινών Πατησίων. Επιγραφή με το όνομα Βάτης έχει βρεθεί κοντά στην Ομόνοια. Η λέξη Βάτη συγγενεύει με το βατός, ότι η περιοχή ήταν δηλαδή κατάλληλη για διάβαση. Κάτι τέτοιο μπορεί να δικαιολογηθεί λόγω της ύπαρξης αρχαίας οδού προς την περιοχή. Έτσι μάλλον το Βατήσι με τις γλωσσικές παραφθορές των χρόνων έγινε Πατήσια.

Μετά την Μάχη των Πλαταιών ο Θεμιστοκλής θέλησε να προστατεύσει την πόλη από περσικές επιδρομές και έτσι έχτισε τοίχος γύρω από την Αθήνα. Από τη Μενιδιάτικη Πόρτα, που βρίσκονταν επί της Σοφοκλέους στην Κεντρική Αγορά ξεκινούσε ο δρόμος που περνούσε μέσα από το μικρό οικισμό Πατήσια και οδηγούσε προς την Πάρνηθα. Το τείχος κατεδαφίστηκε το 1834 και άρχισε να δημιουργείται οδικό δίκτυο.

Σε όλο το διάστημα του 19^ου αιώνα η Πατησίων ήταν ο δρόμος που οδηγούσε προς την εξοχή. ΤαΠατήσια ήταν ευχάριστος τόπος αναψυχής των αθηναίων λόγω των μεγάλων κήπων τους και της δροσιάς που προσέφεραν. Το μόνο εμπόδιο για τον περίπατο στα Πατήσια μπορούσε να σταθεί ο δυνατός βοριάς που σήκωνε σκόνη στον δρόμο.

Το 1841 αποφασίζεται η διευθέτηση της οδού προς το χωριό Πατήσια. Η μελέτη του j. Beckπεριελάμβανε δρόμο μήκους 12 μέτρων από τη Σοφοκλέους έως την Σταδίου και 14 μέτρα για το επόμενο τμήμα μέχρι τη σημερινή οδό Στουρνάρη. Στην συνέχεια ακολουθούσε την παλαιά χάραξη και αποκτούσε πλάτος 10 μέτρα κινούμενος πάνω στον αρχαίο δρόμο.

Το 1860 η συμβολή της Πατησίων με την Αιόλου γίνεται ο πυρήνας της κοινωνικής ζωής λόγω των πολλών καφενείων που υπήρχαν. Το 1876 το κτίριο του «Σχολείου των Τεχνών», του Πολυτεχνείουδηλαδή, σε σχέδια του Λύσσανδρου Καυταντζόγλου, έρχεται να προσδώσει αίγλη σε έναν δρόμο που ακόμα διέθετε μόνο σκόρπιες κατοικίες. Δίπλα στο Πολυτεχνείο, σε οικόπεδο που δωρίζει η Ελένη Τοσίτσα με δωρεά το Δ. Βερναρδάκη αποπερατώνεται το 1888 το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Στην τελευταία τριακονταετία του 19^ου αιώνα το σχέδιο πόλεως είχε επεκταθεί μέχρι το Πεδίον του Άρεως. Το χωριουδάκι Πατήσια είχε επεκταθεί και έτσι από το 1871 δημιουργεί δυο νέα προάστια: τα Άνω και τα Κάτω Πατήσια.

Η Πατησίων είχε αρχίσει να έχει έντονη κοινωνική ζωή. Κατά μήκος του δρόμου υπήρχαν καφενεία, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια και μπυραρίες. Την ημέρα της Πρωτομαγιάς η Πατησίων έσφυζε από την ζωντάνια των νέων αθηναίων που πήγαιναν στα Πατήσια για να μαζέψουν λουλούδι και να φτιάξουν μαγιάτικο στεφάνι! Στην περιοχή της Πλατείας Αμερικής συνηθίζονταν  να συγκεντρώνονται οι περισσότεροι και να καλωσορίζουν την άνοιξη με χορούς και τραγούδια (αργότερα ονομάστηκε γιορτή των «Ανθεστηρίων»).

Η μορφή και η όψη της Πατησίων αλλά και της συνοικίας άρχισε να μεταβάλλεται από την δεκαετία του `60 εξαιτίας της μεγάλης οικοδομική δραστηριότητα που είχε δημιουργηθεί.

Ο «δρόμος έχει την δική του ιστορία» παρότι ανεπιτυχώς το Δημοτικό Συμβούλιο θέλησε να του αλλάξει όνομα! Αφού έχει μετονομαστεί από την Ομόνοια μέχρι την Πλατεία Αμερικής σε οδό 28^ηςΟκτωβρίου, με την αρίθμηση για την «επίσημη» Πατησίων να αρχίζει από το 200. Παρά την μετονομασία της αυτή όμως το παλαιό όνομα εξακολουθεί να είναι σε πλήρη χρήση.

Και φυσικά το παλιό λαϊκό τραγούδι από τα «Παρίσια ίσια στα Πατήσια…».

http://athinapisovitrina.blogspot.gr

Το εργοστάσιο της Ελληνικής Εριουργίας στα Πατήσια

Νίκος Στάμος, αρχιτέκτων E.M.Π.

Το εργοστάσιο που στέγαζε την Ελληνική Εριουργία κτίστηκε το 1914. Το οικόπεδο βρίσκεται στην περιοχή Αλυσίδα, στο τέλος της Πατησίων. Η επιλογή της συγκεκριμένης θέσης οφείλεται στο ομαλό έδαφος, γεμάτο αμπέλια και κήπους, στο άφθονο νερό από το ρέμα του Ποδονίφτη και στην καταλληλότητα για κάθε είδους εγκατάσταση. Επιπλέον ήταν κοντά η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών-Κηφισιάς. Μέχρι το 1920 υπήρχαν τρία εργοστάσια εριουργίας, σε απόσταση 500μ. το ένα από το άλλο.

Το εργοστάσιο ξεκίνησε με το κτήριο της κλιμακωτής όψης που παραπέμπει σε μνημειακή αρχιτεκτονική. Αποτελούνταν από έξι πτέρυγες, που εξυπηρετούσαν όλες τις λειτουργίες. Περιλάμβαναν το μηχανοστάσιο, αίθουσα μηχανών για το πρώτο και το τελευταίο ξάσιμο, αίθουσα με κλωστικά μηχανήματα για το πρώτο κλώσιμο, διπλοστρεπτικές μηχανές «τέλειου κλωσίματος», τμήμα παρασκευής στημόνων, φινιστηρίο και αίθουσες γυναικείων και ανδρικών υφασμάτων. Με λίγα λόγια εκεί γινόταν η διαδικασία της κλώσης και της ύφανσης.

Αργότερα κτίστηκαν καινούργιες εγκαταστάσεις ακριβώς δίπλα από το αρχικό εργοστάσιο με παράλληλες πτέρυγες με οδοντωτή οροφή και ανοίγματα προς τον βορρά. Το νέο κτήριο είχε εμβαδόν 1800 τ.μ. και το δομικό του σύστημα αποτελούνταν από μεταλλικές κολώνες τύπου «Τ», ενώ η οροφή του ήταν κατασκευασμένη από στρατζαριστή λαμαρίνα. Οι τοίχοι πλήρωσης ήταν από πέτρα, ενώ οι πλευρικές κολώνες ήταν μπετονένιες. Ήταν ενιαίοςχώρος και χρησιμοποιούνταν ως αποθήκη και ως επέκταση του κλωστηρίου και του υφαντηρίου. Το κτήριο κάηκε μετά από σφοδρή πυρκαγιά που ξέσπασε το 1950.

To 1919 ο Ν. Κυρκίνης, κύριος μέτοχος της εταιρίας, εγκατέστησε στη Ν. Ιωνία το πλυντήριο και το βαφείο της Εριουργίας δίπλα στο ρέμα του Περισσού. Το 1921 κτίστηκε στο κεντρικότερο σημείο του οικοπέδου το νέο υφαντήριο. Πρόκειται για ένα διώροφο κτήριο με μεγάλο βάθος που αύξησε πολύ τον χώρο παραγωγής ενώ παρείχε περισσότερη ευελιξία. Μετά ακολούθησε η κατασκευή του νέου μηχανοστασίου. Το κτήριο κτίστηκε σε άμεση σχέση με το αρχικό εργοστάσιο και αποτελούνταν από τρεις πτέρυγες. Το μηχανοστάσιο αποτελούσε την κοινή πηγή ενέργειας των μηχανημάτων της κλώσης και της ύφανσης. Οι καινούργιες επεκτάσεις του εργοστασίου ήταν στα πλαίσια της ανάπτυξης της εταιρίας και της μετατροπής της σε ανώνυμη εταιρία. Ακολούθησαν τα κτήρια επί της οδού του Αγ. Αντωνίου που κτίστηκαν μετά την αλλαγή της ιδιοκτησίας της εταιρίας και της εποπτείας από την Εθνική Τράπεζα. Πρόκειται για προεκτάσεις της αποθήκης και των κλωστηρίων. Οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου καταλάμβαναν 28.000 τ.μ, ενώ παρήγαγε παντός είδους μάλλινα είδη, υφάσματα ανδρικά και γυναικεία, κουβέρτες κοινές και πολυτελείας, στρατιωτικά είδη κ.τ.λ.

Ημερομηνίες σταθμοί

Αν επιχειρήσουμε να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή θα ξεκινήσουμε με τα επιχειρηματικά σχέδια των αδελφών Κιρκίνη και τη στέγαση της πρώτης εταιρίας τους στην περιοχή «Αλυσίδα» των Πατησίων το 1910. Ακολούθησε η αγορά οικοπέδου στην περιοχή αλλά και η θεμελίωση του πρώτου τους εργοστασίου. Το 1919, ο Νικόλαος Κυρκίνης αγοράζει έκταση στους Ποδαράδες και δυο χρόνια αργότερα παράλληλα με την κατασκευή του νέου υφαντηρίου στο οικόπεδο της εριουργίας ιδρύει την «Ελληνική Μεταξουργία ». Το 1925 ακολουθεί η κατασκευή του εργοστασίου της Ταπητουργίας και ένα χρόνο αργότερα η «Βαμβακουργία».

Στις 24 Νοεμβρίου του 1926 οι τρεις ανεξάρτητες επιχειρήσεις , «Ελληνική Μεταξουργία Α.Ε.», «Ηλεκτροβιομηχανική Α.Ε.» συγχωνεύονται με την επωνυμία «Ελληνική Εριουργία Α.Ε.» δημιουργώντας έναν επιχειρηματικό κολοσσό. Το 1927 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος ελέγχει τη διαχείριση και γίνεται κύριος μέτοχος της εταιρίας λόγω οικονομικών ατασθαλιών εκ μέρους της διοίκησης. Το 1935 η εταιρία και το εργοστάσιο πέρασαν στην ιδιοκτησία του Αθανάσιου Μποδοσάκη εγκαινιάζοντας μια νέα περίοδο άνθησης του εργοστάσιου με την αναβάθμιση της παραγωγής. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής το εργοστάσιο ανέλαβε γερμανική διοίκηση που λογοδοτούσε στις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις.

Με την απελευθέρωση η διοίκηση ξαναπέρασε σε ελληνικά χέρια, όμως το 1945 η εταιρία κατηγορείται ως συνεργάτης του εχθρού και η Εθνική Τράπεζα αρνείται να της χορηγήσει δάνειο. Παρ’όλα αυτά η παραγωγή παρουσιάζει άνοδο προς το τέλος της δεκαετίας του 1940, η οποία ανακόπηκε από την τεράστια πυρκαγιά του 1950 στο κλωστήριο της Εριουργίας. Επίσης το ίδιο έτος διεξήχθη μεγάλη εργατική απεργία διάρκειας ενός και μισού μήνα. To 1953 η Εριουργία διέκοψε τη λειτουργία της για έναν χρόνο περίπου, ενώ το 1956 το εργοστάσιο της Μεταξουργίας σταμaτάει οριστικά τη λειτουργία του. Δύο χρόνια αργότερα αποφασίζεται η εκποίηση όλης της ακίνητης περιουσίας και των μηχανημάτων πλην του εργοστασίου των Πατησίων και του Φινιστηρίου στη Ν. Ιωνία. Η Εριουργία αναστέλλει τη λειτουργία της για δύο χρόνια (1959-1961), ενώ το 1960 η Βαμβακουργία πουλιέται στην «ΑΕ Κλωστήρια Αττικής». Το εργοστάσιο της Εριουργίας επαναλειτουργεί μέχρι το 1979 όπου με διακοπή δύο χρόνων συνεχίζει να υφίσταται από το 1981 μέχρι το 1986, όταν διακόπτεται οριστικά η λειτουργία της. Στο μεσοδιάστημα και συγκεκριμένα το 1983 η Εριουργία παρασυρόμενη από την Πυρκάλ -εταιρία συμφερόντων του Α. Μποδοσάκη- στην οποία ανήκει το σύνολο των μετοχών της, κρατικοποιείται.

Το 1999 το επίμηκες κτήριο του υφαντηρίου, η υψικάμινος καθώς και η πρόσοψη του πρώτου εργοστασίου της Εριουργίας κηρύσσονται διατηρητέα μνημεία και αγοράζεται η μισή έκταση του οικοπέδου από τον Οργανισμό Σχολικών Κτηρίων για την κατασκευή σχολείου που θα στεγάσει το 68ο Γυμνάσιο Αθηνών. Η υπόλοιπη έκταση ανήκει στην Πυρκάλ και ενοικιάζεται ως βιομηχανικός χώρος.

Τελικά ο Ο.Σ.Κ δεν προχώρησε στην ανέγερση σχολείου για αδιευκρίνιστους λόγους και κατασκευάζει στον υπαίθριο χώρο μπροστά από το εργοστάσιο, πάρκο και γήπεδο μπάσκετ ενώ νοικιάζει την υπόλοιπη έκταση σε ιδιωτικό παρκινγκ. Το 2010 πληθαίνουν οι φωνές για την αξιοποίηση του εργοστασίου της Εριουργίας και τη δημιουργία σχολείου και χώρου πρασίνου.

Συμπεράσματα – Σημερινή κατάσταση

Το εργοστάσιο της Εριουργίας των Πατησίων αποτέλεσε σημαντικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας καθώς προμήθευε τον ελληνικό στρατό με παντός είδους μάλλινα προϊόντα από κουβέρτες μέχρι ρουχισμό. Από πολεοδομικής και χωροταξικής άποψης η ιδιαιτερότητα του έγκειται στην απομακρυσμένη θέση του από τη βιομηχανική ζώνη της Νέας Ιωνίας που χαρακτηριστικά αποκαλούνταν μικρό «Μάντσεστερ» με πλειάδα εργοστασίων και εργατικών κατοικιών που φιλοξένησαν τους Πρόσφυγες. Τα λίγα εργοστάσια των Πατησίων αποτελούσαν ένα δεύτερο περιορισμένο πόλο βιομηχανικής ανάπτυξης που εκμεταλλεύτηκαν τις ευνοϊκές γεωγραφικές συνθήκες που ίσχυαν τότε στην περιοχή. Από αρχιτεκτονικής απόψεως η όλη εξέλιξη των κτηρίων του εργοστασίου εκτός από τον καταμερισμό της εργασίας μαρτυρεί και την εξέλιξη της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής. Από τους ιστορικούς ρυθμούς του 19ου αιώνα, περνάμε στις νέες κατασκευές με τις πριονωτές στέγες με τα μεγάλα τους ανοίγματα , αλλά και στις μεταγενέστερες από οπλισμένο σκυρόδεμα και πλίνθους.

Σήμερα το οικόπεδο της Εριουργίας αποτελεί ένα μεγάλο αστικό κενό. Η μία του πλευρά τοποθετημένη στις ράγες του τραίνου και οι υπόλοιπες περιτριγυρισμένες από πολυκατοικίες. Η κατάσταση των κτηρίων του οικοπέδου ποικίλλει. Η κατάσταση του φέροντος οργανισμού του υφαντηρίου - κτηρίου διατηρητέου- είναι πολύ καλή όμως η παρατεταμένη φάση ερημοποίησης έχει επίπτωση στα στοιχεία πλήρωσής του. Περιορισμένο κομμάτι του ισογείου λειτουργεί σαν αποθήκη. Το πρώτο χρονικά εργοστάσιο με τη διατηρητέα πρόσοψη, χρησιμοποιείται μερικώς ως ξυλουργείο όμως η κατάσταση των ζευκτών και η αντικατάσταση κομματιών της στέγης με λαμαρίνες υποδηλώνουν μία προβληματική κατάσταση. Τα κτήρια επί της οδού της Αγ. Αντωνίου βρίσκονται σε μέτρια κατάσταση και είναι εγκαταλειμμένα, ενώ πριν μερικά χρόνια είχε καταρρεύσει η στέγη σε ένα από αυτά. Το κτήριο του μηχανοστασίου βρίσκεται σε καλή κατάσταση και δεν φιλοξενεί κάποια χρήση. Οι εναπομείναντες αποθηκευτικοί χώροι βρίσκονται σε καλή κατάσταση πέρα κάποιων αυτοσχέδιων μικρών κατασκευών από ευτελή υλικά που σαφώς δεν σχετίζονται με την παλιά λειτουργία του εργοστασίου. Στους ελεύθερους χώρους του οικοπέδου πέρα από την παρέμβαση του Ο.Σ.Κ. με τη δημιουργία γηπέδου μπάσκετ και πάρκου που δεν είναι προσβάσιμα από το εργοστάσιο, υπάρχει ένας γυμνός φέρων οργανισμός που είναι τοποθετημένος στη θέση της παλιάς προέκτασης του εργοστασίου που κάηκε το 1950 και επιτρέπει το κρέμασμα πανιών για την προστασία των αυτοκίνητων του παρκινγκ. Επιπλέον άναρχη φύτευση καλύπτει σε πολλά σημεία τον υπαίθριο χώρο.

Η ύπαρξη χώρων πρασίνου αλλά και η έλλειψη εκπαιδευτικών και πολιτιστικών υποδομών της περιοχής, κάνουν αναγκαία την επανάχρηση του εργοστασίου ως βιομηχανικού πάρκου που θα εξυπηρετήσει τις προαναφερθείσες ανλαγκες σε τοπική ή υπερτοπική κλίμακα. Η δεσπόζουσα επιμήκης μορφή του παλιού υφαντηρίου και τα υπόλοιπα κτήρια προσφέρουν πλειάδα αρχιτεκτονικών επιλογών με την ταυτόχρονη ανάδειξη τους ως κατασκευές του βιομηχανικού παρελθόντος του τόπου μας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Kωνσταντίνα Δεμίρη, «Τα ελληνικά κλωστοϋφαντουργεία», ΕΤΒΑ, 1991

• Ελένη Μαϊστρου, Όλγα Βογιατζόγλου, Έφη Καραθανάση, Μαρία Καρατζίδου, «Η βιομηχανική κληρονομιά της Νέας Ιωνίας», ΕΤΒΑ, 2002

• Επιστημονικό Συμπόσιο, «Ο ξεριζωμός και η άλλη πατρίδα - Οι προσφυγουπόλεις στην Ελλάδα», Σχολή Μωραϊτη, 1999

Το άρθρο συντάχθηκε με αφορμή τη διπλωματική εργασία στην Aρχιτεκτονική Σχολή του Ε.Μ.Π., «Πειραματικό Εκπαιδευτικό κέντρο στο εργοστάσιο της Ελληνικής Εριουργίας» που πραγματοποιήθηκε από τον υπογράφοντα και την Κωννσταντίνα Σταμπούλογλου.

nistam@hotmail.com

MONUMENTA

Από Palmografos.com: Palmografos.com - Το εργοστάσιο της Ελληνικής Εριουργίας στα Πατήσια

Πρωτομαγιάτικες εξορμήσεις στα Πατήσια Όπου γλέντι και γιορτή η οικογένεια Χωραφά πρώτη… ΣΧΟΛΙΑ (0) 16 «Έξοδος γενική! Ο μπαμπάς με μία εφημερίδα, η μαμά με δύο μωρά, τα παιδιά άτακτα και κορυβαντιώντα, μια γιαγιά συρόμενη και το απαραίτητον και αξιολύπητον δουλικό, μετά το μεσημέρι –ημιαργία γράφει ο Καζαμίας-, θα εξέλθουν προς αναζήτησιν του Μαΐου, με άλλους λόγους «θα πιάσουν τον Μάη» κατά την καθιερωθείσαν της εποχής έκφρασιν. Η αλήθεια είνε ότι κανείς δεν μένει στο σπίτι του. Η πόλις ερημούται, ωσάν να ευρίσκεται εις κατάστασιν πολιορκίας. Νέοι, γέροι, παιδιά, νέες γρηές, μεσόκοπες, φοιτηταί, μοδιστρούλες, φαρμακοποιοί, αξιωματικοί, δασκάλες, παπάδες, ζωντοχήρες έλκονται όλοι από τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος. Είνε δε τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος την παραμονή της πρωτομαγιάς, Κηφισιά η σνομπίστικη, Αλυσσίδα η πατροπαράδοτος, Γαλάτσι το δροσερόν και Κολοκυνθού η λαϊκωτέρα. Προς αυτά τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος εκχύνονται αι μυριάδες των Αθηναίων δια την προϋπάντησιν του Μαΐου, σύμφωνα με το παλαιόν δίστιχον: Ο Μάϊος μας έφθασεν … εμπρός βήμα ταχύ Να τον προϋπαντήσωμε … παιδιά στην εξοχή!... Η εκκίνησις από το σπίτι γίνεται θορυβωδώς εις επήκοον ολοκλήρου της συνοικίας. -Εμπρός, έτοιμοι είμαστε; -Μιχαλάκη, πήρες τις ντομάτες; -Μαριγούλα, έκλεισες την πόρτα της κουζίνας; -Εμπρός, πάμε … Και ξεκινάν. Το πρόγραμμα είνε σαφώς καθωρισμένον από την προτεραίαν. Η κόρη ήθελε ολίγη Κηφισιά και η μαμά συνετάχθη με το μέρος της κόρης, αλλά η μείζων αντιπολίτευσις –ο μπαμπάς- ήθελε Αλυσσίδα και η γνώμη του ενίκησε. Το τέρμα Πατησίων όπου κατέληγε το τράμ γραμμή 3 (Πατήσια-Αμπελόκηποι). Η περιοχή ονομαζόταν "Αλυσσίδα" απο τη χοντρή αλυσίδα που έκλεινε το δρόμο όταν περνούσε το "θηρίο" για την Κηφισιά! Προτού η οικογένεια συλλάβη τον Μάϊον, πρέπει απαραιτήτως να συλλάβη ένα τράμ διά να την μεταφέρη. Τα τράμ όμως κατά την ημέραν αυτήν ή απεργούν –λόγω της κόκκινης Πρωτομαγιάς- ή δεν απεργούν αλλά υπερεργάζονται. Πραγματικώς περνούν όλα κατάφορτα κόσμου και εορταστών. Κανένα δεν σταματά και η οικογένεια ξεκινά πεζή. Η κόρη ρίπτει την ιδέαν «να πάρωμε ένα ταξί», αλλά η μείζων αντιπολίτευσις –ο μπαμπάς- συνοφρυούται!... Ένα μικροκαυγαδάκι στη μέση του δρόμου επακολουθεί. Και όμως όλοι είνε πεπεισμένοι ότι πηγαίνουν για πρωτομαγιάτικο γλέντι. Κάποιο λεωφορείο τους λυπάται και αποφασίζει να σταματήση διά να τους παραλάβη. Νέα αγωνία. -Μαριγούλα, πρόσεχε!... -Το παιδί!... -Ανέβηκες, Πελοπίδα; Ο εισπράκτωρ δίδει το σύνθημα της εκκινήσεως, αλλά τον διακόπτουν φωναί: -Στάσου!... Στάσου!... Ο κύριος Πελοπίδας είχε λησμονήση επί του πεζοδρομίου το καλάθι με τα τρόφιμα. Διότι η οικογένεια η οποία ξεκινά να πιάση το Μάη εννοεί να καταλάβη ένα τραπεζάκι και δέκα καθίσματα εις το πρώτο εξοχικόν ζυθοπωλείον, αλλά χωρίς να δαπανήση ένα μονόλεπτον. Εφ’ ώ και παρασκευάζονται μερικοί κεφτέδες εις το σπίτι, κανένα «μπουτάκι με σκόρδο», το απαραίτητο τυρί, μερικά αυγά βραστά και η σχετική χιλιάρα του ρητινίτου. Ά! Όλα κι’ όλα!... Πρωτομαγιά είνε, η οικογένεια «θα το κάψη»!... -Αλυσσίδα, τέρμα!... Εκραύγασεν εμβριθώς ο εισπράκτωρ και το λεωφορείον αποβιβάζει ποσότητας πολτοποιημένων σαρδελλών. Όσοι κατεβαίνουν από το αυτοκίνητον, αναπνέουν βαθειά την υποθετική δροσιά της τοποθεσίας και οσφραίνονται βαθύτερα το άρωμα των γύρω ανθέων. -Άααααχ!... Πράγματι όπου στρέψη κανείς το μάτι του βλέπει άνθη. Άνθη πωλούν οι πάντες και τα πάντα. -Μάηδες!... Εδώ οι Μάηδες!... -Πάρε κόσμε λουλούδια!... -Έχω τριαντάφυλλα με στράκες!... Ένας διαλαλεί το εμπόρευμά του εμμέτρως και ομοιοκαταλήκτως: -Όποιος αγοράζει Μάη Στο μπαλκόνι τον κρεμάει! Βλέπει κανείς όλα τα λουλούδια εν αφθονία. Δεν υπάρχουν μόνον νάρκισσοι. Κάποιος υποχρεωτικός ανθοπώλης με βεβαιεί ότι δεν βγαίνουν αυτήν την εποχή. Οσφραίνομαι γκάφφαν του ποιητού όστις είπε: -Δρέψατε πάλιν ερασταί Ευδαίμονες ναρκίσσους Εις του Μαΐου τους φαιδρούς Κι’ ευώδεις παραδείσους! Παντού κυκλοφορούν ζευγάρια αγκαλιασμένα. Πιάνουν τον Μάη. Το απαιτεί η ημέρα και κανείς δεν παρεξηγεί. Αν είνε κανείς αδιάκριτος ακούει γύρω του χαριέστατα πράγματα: -Αγάπη μου, και του χρόνου μαζϊ! -Φως μου! Του χρόνου σπίτι μας! -Μάτς-μούτς (φιλήματα). -Άχ! (αναστεναγμός γεροντοκόρης). Και κάτι που ίσως δεν έχει παρατηρηθή. Εις την έξοδον διά το «πιάσιμον» του Μαΐου, αφθονούν αι γεροντοκόραι! Τα λουλούδια εφέτος πανάκριβα. Νομίζει κανείς ότι εισάγονται από το εξωτερικόν. Νομίζει ο επιθυμών να αγοράση ένα (αριθμός 1) ευπρόσωπον τριαντάφυλλον, ότι αγοράζει μαύρο χαβιάρι. -Βρέ χριστιανέ μου, είπα εις ένα ανθοπώλην της Ομονοίας, δέκα δραχμές ένα τριαντάφυλλο; -Μα είνε «τριαντάφυλλο» κύριος, μου απήντησε κομπάζων. -Τι ήθελες να είνε; Ρεπανάκι; Οι «μάηδες» ακριβοί, ακριβώτατοι. Από 80 και άνω δραχμάς. Υπάρχουν και «Μάηδες» των διακοσίων!... Ένας ηθέλησε να μου δικαιολογήση την κατάστασιν: -Μια φορά το χρόνο είνε πρωτομαγιά! Να μη βγάλωμε κι’ εμείς κάτι; Να βγάλετε ασφαλώς. Αλλά από του σημείου αυτού μέχρι του να πωλήται ένα (αριθμός 1) τριαντάφυλλο ένα δεκάρικο, υπάρχει διαφορά και διαφορά! Επήγα και εγώ εις τα Πατήσια και είδα την οικογένεια που «έπιανε τον Μάη». Ήτο αξιολύπητη. Ο μπαμπάς καταβροχθίσας μερικούς κεφτέδες τη συνοδεία ρητινίτου, έπιανε τον Μάη ροχαλίζων ελαφρώς εις το κάθισμά του. Η μαμά έπιανε και αυτή το Μάη θηλάζουσα το ένα της μωρό. Ο υιός εκαθάριζε το τραπέζι τρώγων τα ψίχουλα, η κόρη επροσπαθούσε να κρατήση την αξιοπρέπειαν της οικογενείας, και το δουλικό εχάζευε. Με μια λέξι η οικογένεια διασκέδαζε. Ένα γκαρσόνι περιεφέρετο, πολλά μερμηρίζον κατά των ανθρώπων πού πιάνουν ένα τραπέζι και δέκα καθίσματα, παραγγέλλουν μία λεμονάδα –δυό ποτήρια και πέντε νερά και φέρνουν από το σπίτι τους φαγητά. Οι περισσότεροι εορτασταί της πρωτομαγιάς έτσι κάμνουν. Παρ’ όλα αυτά η κίνησις εις τα Πατήσια, όπως πάντοτε, ήτο μεγάλη. Άλλωστε τα Πατήσια είνε το κατ’ εξοχήν πρωτομαγιάτικο κέντρον των Αθηναίων. Η Κολοκυνθού δεν υστερεί βέβαια, ούτε το Μαρούσι ή το Γαλάτσι. Ακόμη και ο Βοτανικός και οι Αμπελόκηποι συγκεντρώνουν πολύν κόσμον καθώς και το Χαλάνδρι και η Αγία Παρασκευή. Παντού κυριαρχεί η φωνή: -Πάρτε Μάηδες! -Στη φτήνεια τους βάλαμε! -Μια φορά το χρόνο είνε. Κόσμος πολύς συνωθείται παντού. Μια παρέα νεαρών γυρίζει αναιδέστατα και καταγίνεται να τσιμπά τις γυναίκες. Μέσα εις τον συνωστισμόν οι «πορτοφολάδες» κάμνουν χρυσές δουλειές. Αλλά η τραγωδία είνε το βράδυ εις την επιστροφήν. Τίποτε δεν σταματά τον Έλληνα μόλις ακούση το «οίκαδε» Ολόκληρος η Ελλάς πρέπει να χωρέση εις ένα τράμ και να επιστρέψη στο σπίτι. Τραγωδία λοιπόν η επιστροφή της Πρωτομαγιάς. Καμμιά οικογένεια δεν γυρίζει πλήρης. Εις τα τράμ συνάπτονται μάχαι. -Στάσου, χριστιανέ μου! Τι σκουντάς; -Προχώρει εμπρός. -Παναγία μου! -Βοήθεια! Πνίγομαι! -Τα εισιτήριά σας. Ο εισπράκτωρ θέλει και εισιτήρια! Με το τράμ που εγύριζα επέστρεφε και η οικογένεια από το γλέντι. Θεέ και Κύριε! Μαύρα χάλια είχε. Κατά βάθος όμως ήσαν όλοι ευχαριστημένοι. Το βράδυ όταν θα έφθασαν εις το σπίτι, ο μπαμπάς θα εκρέμασε τον «Μάην» στο μπαλκόνι ή την εξώθυραν και ύστερα θα είπε προς την οικογένειαν: -Έ… δεν έχετε παράπονο. Ωραία περάσαμε! Και του χρόνου!» (Κείμενο του Δ. Γιαννουκάκη στα «Αθηναϊκά Νέα», 1934) Πηγή: www.lifo.gr

Πρωτομαγιάτικες εξορμήσεις στα Πατήσια Όπου γλέντι και γιορτή η οικογένεια Χωραφά πρώτη… ΣΧΟΛΙΑ (0) 16 «Έξοδος γενική! Ο μπαμπάς με μία εφημερίδα, η μαμά με δύο μωρά, τα παιδιά άτακτα και κορυβαντιώντα, μια γιαγιά συρόμενη και το απαραίτητον και αξιολύπητον δουλικό, μετά το μεσημέρι –ημιαργία γράφει ο Καζαμίας-, θα εξέλθουν προς αναζήτησιν του Μαΐου, με άλλους λόγους «θα πιάσουν τον Μάη» κατά την καθιερωθείσαν της εποχής έκφρασιν. Η αλήθεια είνε ότι κανείς δεν μένει στο σπίτι του. Η πόλις ερημούται, ωσάν να ευρίσκεται εις κατάστασιν πολιορκίας. Νέοι, γέροι, παιδιά, νέες γρηές, μεσόκοπες, φοιτηταί, μοδιστρούλες, φαρμακοποιοί, αξιωματικοί, δασκάλες, παπάδες, ζωντοχήρες έλκονται όλοι από τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος. Είνε δε τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος την παραμονή της πρωτομαγιάς, Κηφισιά η σνομπίστικη, Αλυσσίδα η πατροπαράδοτος, Γαλάτσι το δροσερόν και Κολοκυνθού η λαϊκωτέρα. Προς αυτά τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος εκχύνονται αι μυριάδες των Αθηναίων δια την προϋπάντησιν του Μαΐου, σύμφωνα με το παλαιόν δίστιχον: Ο Μάϊος μας έφθασεν … εμπρός βήμα ταχύ Να τον προϋπαντήσωμε … παιδιά στην εξοχή!... Η εκκίνησις από το σπίτι γίνεται θορυβωδώς εις επήκοον ολοκλήρου της συνοικίας. -Εμπρός, έτοιμοι είμαστε; -Μιχαλάκη, πήρες τις ντομάτες; -Μαριγούλα, έκλεισες την πόρτα της κουζίνας; -Εμπρός, πάμε … Και ξεκινάν. Το πρόγραμμα είνε σαφώς καθωρισμένον από την προτεραίαν. Η κόρη ήθελε ολίγη Κηφισιά και η μαμά συνετάχθη με το μέρος της κόρης, αλλά η μείζων αντιπολίτευσις –ο μπαμπάς- ήθελε Αλυσσίδα και η γνώμη του ενίκησε. Το τέρμα Πατησίων όπου κατέληγε το τράμ γραμμή 3 (Πατήσια-Αμπελόκηποι). Η περιοχή ονομαζόταν "Αλυσσίδα" απο τη χοντρή αλυσίδα που έκλεινε το δρόμο όταν περνούσε το "θηρίο" για την Κηφισιά! Προτού η οικογένεια συλλάβη τον Μάϊον, πρέπει απαραιτήτως να συλλάβη ένα τράμ διά να την μεταφέρη. Τα τράμ όμως κατά την ημέραν αυτήν ή απεργούν –λόγω της κόκκινης Πρωτομαγιάς- ή δεν απεργούν αλλά υπερεργάζονται. Πραγματικώς περνούν όλα κατάφορτα κόσμου και εορταστών. Κανένα δεν σταματά και η οικογένεια ξεκινά πεζή. Η κόρη ρίπτει την ιδέαν «να πάρωμε ένα ταξί», αλλά η μείζων αντιπολίτευσις –ο μπαμπάς- συνοφρυούται!... Ένα μικροκαυγαδάκι στη μέση του δρόμου επακολουθεί. Και όμως όλοι είνε πεπεισμένοι ότι πηγαίνουν για πρωτομαγιάτικο γλέντι. Κάποιο λεωφορείο τους λυπάται και αποφασίζει να σταματήση διά να τους παραλάβη. Νέα αγωνία. -Μαριγούλα, πρόσεχε!... -Το παιδί!... -Ανέβηκες, Πελοπίδα; Ο εισπράκτωρ δίδει το σύνθημα της εκκινήσεως, αλλά τον διακόπτουν φωναί: -Στάσου!... Στάσου!... Ο κύριος Πελοπίδας είχε λησμονήση επί του πεζοδρομίου το καλάθι με τα τρόφιμα. Διότι η οικογένεια η οποία ξεκινά να πιάση το Μάη εννοεί να καταλάβη ένα τραπεζάκι και δέκα καθίσματα εις το πρώτο εξοχικόν ζυθοπωλείον, αλλά χωρίς να δαπανήση ένα μονόλεπτον. Εφ’ ώ και παρασκευάζονται μερικοί κεφτέδες εις το σπίτι, κανένα «μπουτάκι με σκόρδο», το απαραίτητο τυρί, μερικά αυγά βραστά και η σχετική χιλιάρα του ρητινίτου. Ά! Όλα κι’ όλα!... Πρωτομαγιά είνε, η οικογένεια «θα το κάψη»!... -Αλυσσίδα, τέρμα!... Εκραύγασεν εμβριθώς ο εισπράκτωρ και το λεωφορείον αποβιβάζει ποσότητας πολτοποιημένων σαρδελλών. Όσοι κατεβαίνουν από το αυτοκίνητον, αναπνέουν βαθειά την υποθετική δροσιά της τοποθεσίας και οσφραίνονται βαθύτερα το άρωμα των γύρω ανθέων. -Άααααχ!... Πράγματι όπου στρέψη κανείς το μάτι του βλέπει άνθη. Άνθη πωλούν οι πάντες και τα πάντα. -Μάηδες!... Εδώ οι Μάηδες!... -Πάρε κόσμε λουλούδια!... -Έχω τριαντάφυλλα με στράκες!... Ένας διαλαλεί το εμπόρευμά του εμμέτρως και ομοιοκαταλήκτως: -Όποιος αγοράζει Μάη Στο μπαλκόνι τον κρεμάει! Βλέπει κανείς όλα τα λουλούδια εν αφθονία. Δεν υπάρχουν μόνον νάρκισσοι. Κάποιος υποχρεωτικός ανθοπώλης με βεβαιεί ότι δεν βγαίνουν αυτήν την εποχή. Οσφραίνομαι γκάφφαν του ποιητού όστις είπε: -Δρέψατε πάλιν ερασταί Ευδαίμονες ναρκίσσους Εις του Μαΐου τους φαιδρούς Κι’ ευώδεις παραδείσους! Παντού κυκλοφορούν ζευγάρια αγκαλιασμένα. Πιάνουν τον Μάη. Το απαιτεί η ημέρα και κανείς δεν παρεξηγεί. Αν είνε κανείς αδιάκριτος ακούει γύρω του χαριέστατα πράγματα: -Αγάπη μου, και του χρόνου μαζϊ! -Φως μου! Του χρόνου σπίτι μας! -Μάτς-μούτς (φιλήματα). -Άχ! (αναστεναγμός γεροντοκόρης). Και κάτι που ίσως δεν έχει παρατηρηθή. Εις την έξοδον διά το «πιάσιμον» του Μαΐου, αφθονούν αι γεροντοκόραι! Τα λουλούδια εφέτος πανάκριβα. Νομίζει κανείς ότι εισάγονται από το εξωτερικόν. Νομίζει ο επιθυμών να αγοράση ένα (αριθμός 1) ευπρόσωπον τριαντάφυλλον, ότι αγοράζει μαύρο χαβιάρι. -Βρέ χριστιανέ μου, είπα εις ένα ανθοπώλην της Ομονοίας, δέκα δραχμές ένα τριαντάφυλλο; -Μα είνε «τριαντάφυλλο» κύριος, μου απήντησε κομπάζων. -Τι ήθελες να είνε; Ρεπανάκι; Οι «μάηδες» ακριβοί, ακριβώτατοι. Από 80 και άνω δραχμάς. Υπάρχουν και «Μάηδες» των διακοσίων!... Ένας ηθέλησε να μου δικαιολογήση την κατάστασιν: -Μια φορά το χρόνο είνε πρωτομαγιά! Να μη βγάλωμε κι’ εμείς κάτι; Να βγάλετε ασφαλώς. Αλλά από του σημείου αυτού μέχρι του να πωλήται ένα (αριθμός 1) τριαντάφυλλο ένα δεκάρικο, υπάρχει διαφορά και διαφορά! Επήγα και εγώ εις τα Πατήσια και είδα την οικογένεια που «έπιανε τον Μάη». Ήτο αξιολύπητη. Ο μπαμπάς καταβροχθίσας μερικούς κεφτέδες τη συνοδεία ρητινίτου, έπιανε τον Μάη ροχαλίζων ελαφρώς εις το κάθισμά του. Η μαμά έπιανε και αυτή το Μάη θηλάζουσα το ένα της μωρό. Ο υιός εκαθάριζε το τραπέζι τρώγων τα ψίχουλα, η κόρη επροσπαθούσε να κρατήση την αξιοπρέπειαν της οικογενείας, και το δουλικό εχάζευε. Με μια λέξι η οικογένεια διασκέδαζε. Ένα γκαρσόνι περιεφέρετο, πολλά μερμηρίζον κατά των ανθρώπων πού πιάνουν ένα τραπέζι και δέκα καθίσματα, παραγγέλλουν μία λεμονάδα –δυό ποτήρια και πέντε νερά και φέρνουν από το σπίτι τους φαγητά. Οι περισσότεροι εορτασταί της πρωτομαγιάς έτσι κάμνουν. Παρ’ όλα αυτά η κίνησις εις τα Πατήσια, όπως πάντοτε, ήτο μεγάλη. Άλλωστε τα Πατήσια είνε το κατ’ εξοχήν πρωτομαγιάτικο κέντρον των Αθηναίων. Η Κολοκυνθού δεν υστερεί βέβαια, ούτε το Μαρούσι ή το Γαλάτσι. Ακόμη και ο Βοτανικός και οι Αμπελόκηποι συγκεντρώνουν πολύν κόσμον καθώς και το Χαλάνδρι και η Αγία Παρασκευή. Παντού κυριαρχεί η φωνή: -Πάρτε Μάηδες! -Στη φτήνεια τους βάλαμε! -Μια φορά το χρόνο είνε. Κόσμος πολύς συνωθείται παντού. Μια παρέα νεαρών γυρίζει αναιδέστατα και καταγίνεται να τσιμπά τις γυναίκες. Μέσα εις τον συνωστισμόν οι «πορτοφολάδες» κάμνουν χρυσές δουλειές. Αλλά η τραγωδία είνε το βράδυ εις την επιστροφήν. Τίποτε δεν σταματά τον Έλληνα μόλις ακούση το «οίκαδε» Ολόκληρος η Ελλάς πρέπει να χωρέση εις ένα τράμ και να επιστρέψη στο σπίτι. Τραγωδία λοιπόν η επιστροφή της Πρωτομαγιάς. Καμμιά οικογένεια δεν γυρίζει πλήρης. Εις τα τράμ συνάπτονται μάχαι. -Στάσου, χριστιανέ μου! Τι σκουντάς; -Προχώρει εμπρός. -Παναγία μου! -Βοήθεια! Πνίγομαι! -Τα εισιτήριά σας. Ο εισπράκτωρ θέλει και εισιτήρια! Με το τράμ που εγύριζα επέστρεφε και η οικογένεια από το γλέντι. Θεέ και Κύριε! Μαύρα χάλια είχε. Κατά βάθος όμως ήσαν όλοι ευχαριστημένοι. Το βράδυ όταν θα έφθασαν εις το σπίτι, ο μπαμπάς θα εκρέμασε τον «Μάην» στο μπαλκόνι ή την εξώθυραν και ύστερα θα είπε προς την οικογένειαν: -Έ… δεν έχετε παράπονο. Ωραία περάσαμε! Και του χρόνου!» (Κείμενο του Δ. Γιαννουκάκη στα «Αθηναϊκά Νέα», 1934) Πηγή: www.lifo.gr

Πρωτομαγιάτικες εξορμήσεις στα Πατήσια Όπου γλέντι και γιορτή η οικογένεια Χωραφά πρώτη… ΣΧΟΛΙΑ (0) 16 «Έξοδος γενική! Ο μπαμπάς με μία εφημερίδα, η μαμά με δύο μωρά, τα παιδιά άτακτα και κορυβαντιώντα, μια γιαγιά συρόμενη και το απαραίτητον και αξιολύπητον δουλικό, μετά το μεσημέρι –ημιαργία γράφει ο Καζαμίας-, θα εξέλθουν προς αναζήτησιν του Μαΐου, με άλλους λόγους «θα πιάσουν τον Μάη» κατά την καθιερωθείσαν της εποχής έκφρασιν. Η αλήθεια είνε ότι κανείς δεν μένει στο σπίτι του. Η πόλις ερημούται, ωσάν να ευρίσκεται εις κατάστασιν πολιορκίας. Νέοι, γέροι, παιδιά, νέες γρηές, μεσόκοπες, φοιτηταί, μοδιστρούλες, φαρμακοποιοί, αξιωματικοί, δασκάλες, παπάδες, ζωντοχήρες έλκονται όλοι από τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος. Είνε δε τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος την παραμονή της πρωτομαγιάς, Κηφισιά η σνομπίστικη, Αλυσσίδα η πατροπαράδοτος, Γαλάτσι το δροσερόν και Κολοκυνθού η λαϊκωτέρα. Προς αυτά τα τέσσαρα σημεία του ορίζοντος εκχύνονται αι μυριάδες των Αθηναίων δια την προϋπάντησιν του Μαΐου, σύμφωνα με το παλαιόν δίστιχον: Ο Μάϊος μας έφθασεν … εμπρός βήμα ταχύ Να τον προϋπαντήσωμε … παιδιά στην εξοχή!... Η εκκίνησις από το σπίτι γίνεται θορυβωδώς εις επήκοον ολοκλήρου της συνοικίας. -Εμπρός, έτοιμοι είμαστε; -Μιχαλάκη, πήρες τις ντομάτες; -Μαριγούλα, έκλεισες την πόρτα της κουζίνας; -Εμπρός, πάμε … Και ξεκινάν. Το πρόγραμμα είνε σαφώς καθωρισμένον από την προτεραίαν. Η κόρη ήθελε ολίγη Κηφισιά και η μαμά συνετάχθη με το μέρος της κόρης, αλλά η μείζων αντιπολίτευσις –ο μπαμπάς- ήθελε Αλυσσίδα και η γνώμη του ενίκησε. Το τέρμα Πατησίων όπου κατέληγε το τράμ γραμμή 3 (Πατήσια-Αμπελόκηποι). Η περιοχή ονομαζόταν "Αλυσσίδα" απο τη χοντρή αλυσίδα που έκλεινε το δρόμο όταν περνούσε το "θηρίο" για την Κηφισιά! Προτού η οικογένεια συλλάβη τον Μάϊον, πρέπει απαραιτήτως να συλλάβη ένα τράμ διά να την μεταφέρη. Τα τράμ όμως κατά την ημέραν αυτήν ή απεργούν –λόγω της κόκκινης Πρωτομαγιάς- ή δεν απεργούν αλλά υπερεργάζονται. Πραγματικώς περνούν όλα κατάφορτα κόσμου και εορταστών. Κανένα δεν σταματά και η οικογένεια ξεκινά πεζή. Η κόρη ρίπτει την ιδέαν «να πάρωμε ένα ταξί», αλλά η μείζων αντιπολίτευσις –ο μπαμπάς- συνοφρυούται!... Ένα μικροκαυγαδάκι στη μέση του δρόμου επακολουθεί. Και όμως όλοι είνε πεπεισμένοι ότι πηγαίνουν για πρωτομαγιάτικο γλέντι. Κάποιο λεωφορείο τους λυπάται και αποφασίζει να σταματήση διά να τους παραλάβη. Νέα αγωνία. -Μαριγούλα, πρόσεχε!... -Το παιδί!... -Ανέβηκες, Πελοπίδα; Ο εισπράκτωρ δίδει το σύνθημα της εκκινήσεως, αλλά τον διακόπτουν φωναί: -Στάσου!... Στάσου!... Ο κύριος Πελοπίδας είχε λησμονήση επί του πεζοδρομίου το καλάθι με τα τρόφιμα. Διότι η οικογένεια η οποία ξεκινά να πιάση το Μάη εννοεί να καταλάβη ένα τραπεζάκι και δέκα καθίσματα εις το πρώτο εξοχικόν ζυθοπωλείον, αλλά χωρίς να δαπανήση ένα μονόλεπτον. Εφ’ ώ και παρασκευάζονται μερικοί κεφτέδες εις το σπίτι, κανένα «μπουτάκι με σκόρδο», το απαραίτητο τυρί, μερικά αυγά βραστά και η σχετική χιλιάρα του ρητινίτου. Ά! Όλα κι’ όλα!... Πρωτομαγιά είνε, η οικογένεια «θα το κάψη»!... -Αλυσσίδα, τέρμα!... Εκραύγασεν εμβριθώς ο εισπράκτωρ και το λεωφορείον αποβιβάζει ποσότητας πολτοποιημένων σαρδελλών. Όσοι κατεβαίνουν από το αυτοκίνητον, αναπνέουν βαθειά την υποθετική δροσιά της τοποθεσίας και οσφραίνονται βαθύτερα το άρωμα των γύρω ανθέων. -Άααααχ!... Πράγματι όπου στρέψη κανείς το μάτι του βλέπει άνθη. Άνθη πωλούν οι πάντες και τα πάντα. -Μάηδες!... Εδώ οι Μάηδες!... -Πάρε κόσμε λουλούδια!... -Έχω τριαντάφυλλα με στράκες!... Ένας διαλαλεί το εμπόρευμά του εμμέτρως και ομοιοκαταλήκτως: -Όποιος αγοράζει Μάη Στο μπαλκόνι τον κρεμάει! Βλέπει κανείς όλα τα λουλούδια εν αφθονία. Δεν υπάρχουν μόνον νάρκισσοι. Κάποιος υποχρεωτικός ανθοπώλης με βεβαιεί ότι δεν βγαίνουν αυτήν την εποχή. Οσφραίνομαι γκάφφαν του ποιητού όστις είπε: -Δρέψατε πάλιν ερασταί Ευδαίμονες ναρκίσσους Εις του Μαΐου τους φαιδρούς Κι’ ευώδεις παραδείσους! Παντού κυκλοφορούν ζευγάρια αγκαλιασμένα. Πιάνουν τον Μάη. Το απαιτεί η ημέρα και κανείς δεν παρεξηγεί. Αν είνε κανείς αδιάκριτος ακούει γύρω του χαριέστατα πράγματα: -Αγάπη μου, και του χρόνου μαζϊ! -Φως μου! Του χρόνου σπίτι μας! -Μάτς-μούτς (φιλήματα). -Άχ! (αναστεναγμός γεροντοκόρης). Και κάτι που ίσως δεν έχει παρατηρηθή. Εις την έξοδον διά το «πιάσιμον» του Μαΐου, αφθονούν αι γεροντοκόραι! Τα λουλούδια εφέτος πανάκριβα. Νομίζει κανείς ότι εισάγονται από το εξωτερικόν. Νομίζει ο επιθυμών να αγοράση ένα (αριθμός 1) ευπρόσωπον τριαντάφυλλον, ότι αγοράζει μαύρο χαβιάρι. -Βρέ χριστιανέ μου, είπα εις ένα ανθοπώλην της Ομονοίας, δέκα δραχμές ένα τριαντάφυλλο; -Μα είνε «τριαντάφυλλο» κύριος, μου απήντησε κομπάζων. -Τι ήθελες να είνε; Ρεπανάκι; Οι «μάηδες» ακριβοί, ακριβώτατοι. Από 80 και άνω δραχμάς. Υπάρχουν και «Μάηδες» των διακοσίων!... Ένας ηθέλησε να μου δικαιολογήση την κατάστασιν: -Μια φορά το χρόνο είνε πρωτομαγιά! Να μη βγάλωμε κι’ εμείς κάτι; Να βγάλετε ασφαλώς. Αλλά από του σημείου αυτού μέχρι του να πωλήται ένα (αριθμός 1) τριαντάφυλλο ένα δεκάρικο, υπάρχει διαφορά και διαφορά! Επήγα και εγώ εις τα Πατήσια και είδα την οικογένεια που «έπιανε τον Μάη». Ήτο αξιολύπητη. Ο μπαμπάς καταβροχθίσας μερικούς κεφτέδες τη συνοδεία ρητινίτου, έπιανε τον Μάη ροχαλίζων ελαφρώς εις το κάθισμά του. Η μαμά έπιανε και αυτή το Μάη θηλάζουσα το ένα της μωρό. Ο υιός εκαθάριζε το τραπέζι τρώγων τα ψίχουλα, η κόρη επροσπαθούσε να κρατήση την αξιοπρέπειαν της οικογενείας, και το δουλικό εχάζευε. Με μια λέξι η οικογένεια διασκέδαζε. Ένα γκαρσόνι περιεφέρετο, πολλά μερμηρίζον κατά των ανθρώπων πού πιάνουν ένα τραπέζι και δέκα καθίσματα, παραγγέλλουν μία λεμονάδα –δυό ποτήρια και πέντε νερά και φέρνουν από το σπίτι τους φαγητά. Οι περισσότεροι εορτασταί της πρωτομαγιάς έτσι κάμνουν. Παρ’ όλα αυτά η κίνησις εις τα Πατήσια, όπως πάντοτε, ήτο μεγάλη. Άλλωστε τα Πατήσια είνε το κατ’ εξοχήν πρωτομαγιάτικο κέντρον των Αθηναίων. Η Κολοκυνθού δεν υστερεί βέβαια, ούτε το Μαρούσι ή το Γαλάτσι. Ακόμη και ο Βοτανικός και οι Αμπελόκηποι συγκεντρώνουν πολύν κόσμον καθώς και το Χαλάνδρι και η Αγία Παρασκευή. Παντού κυριαρχεί η φωνή: -Πάρτε Μάηδες! -Στη φτήνεια τους βάλαμε! -Μια φορά το χρόνο είνε. Κόσμος πολύς συνωθείται παντού. Μια παρέα νεαρών γυρίζει αναιδέστατα και καταγίνεται να τσιμπά τις γυναίκες. Μέσα εις τον συνωστισμόν οι «πορτοφολάδες» κάμνουν χρυσές δουλειές. Αλλά η τραγωδία είνε το βράδυ εις την επιστροφήν. Τίποτε δεν σταματά τον Έλληνα μόλις ακούση το «οίκαδε» Ολόκληρος η Ελλάς πρέπει να χωρέση εις ένα τράμ και να επιστρέψη στο σπίτι. Τραγωδία λοιπόν η επιστροφή της Πρωτομαγιάς. Καμμιά οικογένεια δεν γυρίζει πλήρης. Εις τα τράμ συνάπτονται μάχαι. -Στάσου, χριστιανέ μου! Τι σκουντάς; -Προχώρει εμπρός. -Παναγία μου! -Βοήθεια! Πνίγομαι! -Τα εισιτήριά σας. Ο εισπράκτωρ θέλει και εισιτήρια! Με το τράμ που εγύριζα επέστρεφε και η οικογένεια από το γλέντι. Θεέ και Κύριε! Μαύρα χάλια είχε. Κατά βάθος όμως ήσαν όλοι ευχαριστημένοι. Το βράδυ όταν θα έφθασαν εις το σπίτι, ο μπαμπάς θα εκρέμασε τον «Μάην» στο μπαλκόνι ή την εξώθυραν και ύστερα θα είπε προς την οικογένειαν: -Έ… δεν έχετε παράπονο. Ωραία περάσαμε! Και του χρόνου!» (Κείμενο του Δ. Γιαννουκάκη στα «Αθηναϊκά Νέα», 1934) Πηγή: www.lifo.gr